Muziekrechtenorganisatie Buma maakt geen misbruik van haar economische machtspositie door te eisen dat de bij haar aangesloten muziekauteurs hun auteursrechten in volle omvang aan Buma overdragen. Dat volgt uit een besluit van de Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa) van 21 december 2007, dat vandaag is gepubliceerd. De NMa is tot deze beslissing gekomen, omdat Buma sinds kort haar leden de mogelijkheid biedt om hun eigen muziek gratis aan te bieden voor niet-commercieel gebruik. Dit gebeurt op basis van een zgn. creative commons licentie.
De aanleiding van de beslissing is een klacht van internetprovider XS4ALL van 25 mei 2004. SOLV heeft XS4ALL bijgestaan bij het indienen van de klacht.
XS4ALL had de klacht ingediend naar aanleiding van de gebeurtenissen rond een door haar georganiseerd auteursrechtenvrij festival in 2004. Met het festival wilde XS4ALL aandacht vragen voor de mogelijkheden om ter promotie gratis muziek via internet aan te bieden. De muzikanten die tijdens het festival optraden, hadden XS4ALL toestemming gegeven hun muziek gratis via internet openbaar te maken.
Buma was het daar niet mee eens. De rechtenorganisatie stelde zich echter op het standpunt dat de muzikanten XS4ALL die toestemming niet konden geven, omdat zij als aangeslotenen bij Buma hun rechten al in volle omvang aan de rechtenorganisatie hadden overgedragen. Buma vond dat XS4ALL haar moest betalen voor het gebruik van de muziek.
In haar klacht verzette XS4ALL zich onder meer tegen het feit dat Buma een volledige en algehele overdracht van auteursrechten eist van de bij haar aangesloten muziekauteurs. XS4ALL baseerde zich daarbij op Europese rechtspraak op grond waarvan zo’n algehele overdracht slechts geoorloofd is in het geval dit absoluut noodzakelijk is om de rechten van de muziekauteurs te beschermen. Volgens Buma is de algehele overdracht noodzakelijk om de bij haar aangeslotene in bescherming te nemen vanwege hun zwakke onderhandelingspositie tegenover gebruikers van hun muziek.
In haar besluit geeft de NMa nu aan dat dit argument van Buma in mindere mate geldt wanneer het gaat om niet-commercieel gebruik van de muziek van de bij Buma aangesloten muzikanten. De NMa wijst erop dat dan geen sprake is van een zwakke onderhandelingspositie en dat het voor een muzikant interessant kan zijn om in dat geval af te zien van een vergoeding. De reden kan zijn dat zijn werk hierdoor extra wordt gepromoot. Dit speelt volgens de NMa met name bij verspreiding via internet.
De NMa acht de klacht van XS4ALL ongegrond, mede omdat Buma sinds kort aan haar leden de mogelijkheid biedt om toestemming te geven voor het gebruik van hun muziek voor niet-commerciële doeleinden. Wat in 2004 niet mogelijk was, kan dus tegenwoordig wel. Dit gebeurt op grond van een zogeheten creative commons licentie. Creative commons biedt een systeem om gratis muziek te verspreiden voor niet-commerciële doeleinden. XS4ALL is altijd een groot voorstander van creative commons geweest.
XS4ALL is blijkens een persbericht blij dat mede door haar klacht het gebruik van creative commons licenties wordt gestimuleerd. De internetprovider is echter ook verbaasd.
“Tegelijkertijd verbaast XS4ALL zich over het besluit van de NMa. Namelijk dat de NMa de omstandigheden van nu betrekt bij de klacht die al in 2004 is ingediend. Buma bood haar leden toen nog niet de mogelijkheid van Creative Commons aan. Gelet op de nieuwe, verbeterde omstandigheden, zal XS4ALL geen bezwaar indienen tegen deze beslissing.”
