De Raad van State, de hoogste bestuursrechter van het land, heeft vandaag uitspraak gedaan in de controversiële zwartepietenzaak. De Amsterdamse rechtbank kwam in juli nog tot de conclusie dat Zwarte Piet “een negatieve stereotypering is van zwarte mensen”. Om die reden diende de burgemeester van Amsterdam bij het verlenen van een vergunning voor de intocht van de goedheiligman rekening te houden met de belangen van de eisers.
Oordeel Raad van State
De Raad van State komt nu tot een andere conclusie. Het uitgangspunt van de Grondwet is, aldus de Raad van State, dat de burgemeester bij het uitoefenen van zijn bevoegdheden niet de inhoud van evenementen behoort mee te nemen in zijn oordeel over de toelaatbaarheid ervan. Het gaat om de vraag of de openbare orde in het geding is, wanneer er een vergunning zou worden verleend.
De Raad van State laat zich in haar oordeel niet uit over de vraag of Zwarte Piet nu wel of niet discriminerend is. Terecht, zo lijkt me. Als de burgemeester die vraag niet behoort mee te nemen bij het verlenen van een evenementenvergunning, kan die vraag ook niet ter toetsing voorliggen aan de rechter. Dat betekent overigens niet dat een rechter zich nooit zal uitlaten over het eventuele discriminerende karakter van Zwarte Piet. De Raad van State overweegt uitdrukkelijk dat een civiele rechter zich in het kader van de vaststelling van een eventuele onrechtmatige daad over deze vraag kan buigen. Daarnaast kan zelfs de strafrechter bij een vermeend strafbaar feit een oordeel over deze kwestie vellen.
En nu?
Komt hiermee dan een einde aan de discussie over Zwarte Piet? Zeker niet. De Raad van State zegt eigenlijk alleen maar dat de discussie of Zwarte Piet discriminerend (of racistisch) is, niet van invloed hoort te zijn op de vraag of er een vergunning verleend moet worden voor de intocht van Sinterklaas. Wat dat betreft is het een ongelukkige keuze geweest om het uiterlijk van Zwarte Piet aan de kaak te stellen via een bestuursrechtelijke procedure. Wie de jurisprudentie kent over de Rasti Rostelli-shows in de jaren ’90, zal zich namelijk niet verbazen over de uitkomst in deze spraakmakende procedure. De overheid hoort zich nu eenmaal niet te bemoeien met de inhoud van betogingen, voorstellingen, meningsuitingen en dergelijke.
Anders gezegd: of Zwarte Piet nu zwart blijft is niet een vraag voor de overheid, maar voor het Sinterklaasjournaal.
Lees de uitspraak hier.
