Het is voor het MKB een doorn in het oog: grote ondernemingen die met extreem lange betalingstermijnen werken. Je hebt een grote opdracht binnengehaald, maar met een grote multinational kun je moeilijk onderhandelen over de betalingstermijnen; het gevolg is dat betalingstermijnen van meer dan twee maanden veelvuldig voorkomen.
Daar heeft de wetgever een stokje voor gestoken. De nieuwe regels zijn inmiddels al een tijd van kracht, maar we zetten ze graag even op een rijtje.
Onderscheid naar omvang onderneming
De regels uit artikel 6:119a BW maken onderscheid in grote en kleine ondernemingen. De criteria daarvoor zijn:
- · Activa van meer dan EUR 20 mio op de balans
- · Netto-omzet meer dan EUR 40 mio
- · Aantal werknemers meer dan 250
Wanneer een onderneming op twee opeenvolgende balansdata aan ten minste twee van deze voorwaarden voldoet, is er sprake van een grote onderneming. Als dat niet het geval is, is er sprake van een kleine onderneming. Je kunt de status van grote onderneming verliezen, wanneer je op twee opeenvolgende balansdata niet aan ten minste twee voorwaarden voldoet. Dat is tamelijk arbitrair, maar zo werkt het recht nu eenmaal af en toe.
De regels
Als er geen betalingstermijn is afgesproken, geldt een wettelijke betalingstermijn van (i) 30 dagen na ontvangst van de factuur, (ii) als de datum van ontvangst van de factuur niet vaststaat, 30 dagen na de datum waarop de prestatie is ontvangen, (iii) wanneer er een acceptatieperiode is overeengekomen, 30 dagen na acceptatie van de prestatie.
Je kunt contractueel andere bepalingen afspreken, maar daar zijn wel beperkingen op. Wanneer een kleine onderneming contracteert met een grote onderneming, geldt voor die grote onderneming een maximale betalingstermijn van 60 dagen. Elke contractuele bepaling met een langere termijn dan 60 dagen is in alle gevallen nietig.
Wanneer een kleine onderneming contracteert met een andere kleine onderneming, of een grote onderneming met een andere grote onderneming, geldt een betalingstermijn van in beginsel maximaal 60 dagen. Je kunt echter in deze situatie een langere termijn overeenkomen, tenzij dat onbillijk is ten opzichte van de schuldeiser gelet op (i) de vraag of de schuldenaar objectieve redenen heeft om later te betalen dan binnen 60 dagen, (ii) de aard van de prestatie en (iii) elke aanmerkelijke afwijking van goede handelspraktijken.
Het lijkt erop dat hiermee een wat beter evenwicht is gevonden tussen de positie van grote opdrachtgever en kleine opdrachtnemer, want laten we eerlijk zijn: een betalingstermijn van pak hem beet 120 dagen slaat ook eigenlijk nergens op.
