Volgens het gerechtshof Den Haag moeten twee URL’s die naar een (blog)artikel leiden waarin strafrechtelijke persoonsgegevens zijn opgenomen door Google worden verwijderd. Het hof laat daarmee het oordeel van de rechtbank Rotterdam in stand. Google heeft zich in het hoger beroep onder meer beroepen op de journalistieke exceptie in artikel 3 van de Wet bescherming persoonsgegevens (“Wbp”) op grond waarvan het verbod tot verwerking van strafrechtelijke persoonsgegevens kan worden doorbroken. Het verweer mocht echter niet baten: ook het hof oordeelt dat de URL’s in de zoekresultatenlijst moeten worden verwijderd.
Verzoeker in deze zaak is in 2012 in het buitenland veroordeeld voor verboden wapenbezit. Verzoeker is advocaat bij een groot advocatenkantoor en was voor zijn werk op reis. Tijdens een avond uit zijn verzoeker en zijn gezelschap op straat in een conflict geraakt met onbekenden. Verzoeker is toen naar zijn hotel gelopen, heeft een kapmes gepakt en is terug gegaan naar de plek waar het conflict plaats vond. Verzoeker heeft vervolgens dreigend met het kapmes gezwaaid. Op dezelfde dag als de uitspraak heeft een lokale blogger een artikel inclusief de naam, het beroep en een foto van verzoeker over het conflict en de uitspraak gepubliceerd.
Wanneer via Google Search, de zoekmachine van Google, de naam van verzoeker als zoekopdracht wordt ingevoerd, komen er twee de URL’s (een .nl versie en een .com versie) die leiden naar het artikel als zoekresultaat naar voren.
Verzoeker heeft Google op 18 mei 2015 verzocht de URL’s niet meer als resultaat te tonen bij een zoekopdracht op zijn naam. Google heeft geweigerd aan dit verzoek te voldoen. Vervolgens heeft verzoeker de Autoriteit Persoonsgegevens (“AP”) gevraagd om te bemiddelen, maar ook de AP heeft het verzoek afgewezen. De veroordeling is van recente datum en het artikel daarover dient een publiek belang, aldus de AP. Verzoeker heeft zich daarom tot de rechter moeten wenden.
Zoals hiervoor al gezegd, heeft de rechtbank Rotterdam het verzoek van verzoeker gehonoreerd en Google veroordeeld tot verwijdering van de twee URL’s onder last van een dwangsom. Google heeft hoger beroep ingesteld tegen deze beschikking.
In het hoger beroep heeft Google onder meer aangevoerd dat het feit dat de bronpagina strafrechtelijke gegevens bevat, nog niet betekent dat Google deze gegevens verwerkt. Google heeft daartoe aangevoerd dat in het weergegeven zoekresultaat geen strafrechtelijke gegevens worden getoond en dat zij alleen verantwoordelijk is voor de verwerking van gegevens om tot een gestructureerde resultatenlijst te komen. Het verbod op de verwerking van strafrechtelijke persoonsgegevens is volgens Google niet voor haar van toepassing.
Het hof volgt Google hierin niet, en refereert aan het Costeja-arrest van het Europese Hof van Justitie, waaruit zij afleidt dat Google de gegevens uit de bronpagina verwerkt, onder meer om deze beschikbaar te stellen. Ook volgt uit het Costeja-arrest dat Google voor deze verwerking als verantwoordelijke moet worden aangemerkt. Het verbod tot verwerking van strafrechtelijke gegevens (artikel 16 Wbp) geldt volgens het hof dus ook voor Google.
Google heeft zich verder op het standpunt gesteld dat voornoemd verbod kan worden doorbroken omdat sprake is van een uitzondering (artikel 23 Wbp) nu verzoeker de gegevens duidelijk openbaar heeft gemaakt, omdat dit het directe gevolg zou zijn van zijn handelen. Het hof volgt Google ook niet in dit standpunt, omdat geen sprake is van een duidelijke openbaarmaking.
Google beroept zich voorts op de journalistieke exceptie van artikel 3 Wbp, welk artikel eveneens een uitzondering vormt op het verbod tot, in dit geval, verwerking van strafrechtelijke persoonsgegevens. In dat geval dient een afweging te worden gemaakt van de privacybelangen van de verzoeker tegenover de vrijheid van meningsuiting van Google. Het hof laat deze belangenafweging in het voordeel van verzoeker uitvallen. Het hof oordeelt dat uit de opgelegde straf blijkt dat het niet gaat om een ernstige vorm van wapenbezit, dat de veroordeling voor de beschikking van de rechtbank al ‘spent’ was, ofwel geschoond, en dat verzoeker in september 2016 een Verklaring Omtrent Gedrag heeft verkregen in Nederland. Dat verzoeker advocaat is en daardoor een rol heeft in het openbare leven doet daar niet aan af, omdat verzoeker op een groot advocatenkantoor als medewerker werkzaam is in de ondernemingsrechtelijke praktijk.
Het hof oordeelt dat Google door het tonen van de twee URL’s in de resultatenlijst het verbod op de verwerking van strafrechtelijke gegevens heeft geschonden, en beveelt Google de URL’s te verwijderen. Indien het zou gaan om ‘gewone’ persoonsgegevens maakt dat het oordeel van het hof niet anders, ook dan had de belangenafweging volgens het hof in het voordeel van verzoeker uitgevallen.
Verder heeft Google nog bezwaar gemaakt tegen het oordeel van de rechtbank dat ook de .com URL verwijderd moest worden, omdat bezoekers vanuit Nederland na het klikken op de .com URL automatisch worden doorgeleid naar de .nl versie. Het hof oordeelt echter dat dit bezwaar niet terecht is omdat de gebruikers dit in hun instellingen kunnen aanpassen waardoor zij ook kunnen toegang hebben tot de .com URL. Verder heeft Google aangevoerd dat de .nl URL niet verschijnt in de resultatenlijst wanneer wordt gezocht op de naam van verzoeker, en dus niet kan worden verwijderd. Volgens het hof spreekt Google zichzelf op dit punt tegen omdat zij eerder al heeft aangevoerd dat zij de .nl URL heeft verwijderd uit de zoekresultaten.
De publicatie van de uitspraak is inmiddels ingetrokken. Vermoedelijk omdat in de uitspraak informatie was opgenomen aan de hand waarvan bijvoorbeeld via alternatieve zoektermen, dus anders dan de naam van verzoeker, de bronpagina alsnog gevonden zou kunnen worden.
