Nu de Eredivisie weer in volle gang is, vragen journalisten regelmatig naar de fysieke gesteldheid van spelers. Het antwoord is tegenwoordig vaak: “Dat mag ik niet vertellen in verband met de privacywet.” Ook in de hockeysport lijkt sprake van acuut privacybesef, want toen Ireen van den Assem in de warming-up tegen Spanje geblesseerd afhaakte, vertelde de commentator van dienst dat hij in verband met de privacywet niet mocht vertellen wat ze had, tenzij zij daar toestemming voor zou geven.
Trouw kopte onlangs: “Blessure of niet? Ook de topsport heeft te maken met de privacywet.” De strekking van het artikel is dat trainers sinds de invoering van de AVG niet langer mededelingen zouden mogen doen over de aard en de ernst van blessures van sporters. Klinkt logisch, toch? Probleem is alleen dat het niet klopt.
AVG niet van toepassing
De AVG bepaalt wanneer een geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens toelaatbaar is, en wanneer niet. Niets meer en niets minder dan dat. Dat blijkt al uit artikel 2, lid 1 van de AVG, waar is bepaald:
1. Deze verordening is van toepassing op de geheel of gedeeltelijk geautomatiseerde verwerking, alsmede op de verwerking van persoonsgegevens die in een bestand zijn opgenomen of die bestemd zijn om daarin te worden opgenomen.
De AVG gaat dus over, bijvoorbeeld, het digitaal verzamelen, vastleggen, ordenen, structureren, opslaan, bijwerken of wijzigen van persoonsgegevens. Een mondelinge mededeling van een trainer op een vraag van een journalist is geen geautomatiseerde verwerking van persoonsgegevens en dus is de AVG niet van toepassing.
Journalistiek en de AVG
Natuurlijk is het zo dat het vastleggen van die mededeling van de trainer door de journalist dan weer wel een geautomatiseerde verwerking kan zijn, en daar wordt het iets complexer.
Die journalist heeft net als ieder ander een grondslag nodig voor de verwerking van persoonsgegevens. Die grondslag kan de toestemming van de sporter zijn, maar kan bijvoorbeeld ook bestaan uit het gerechtvaardigd belang van de journalist of zijn werkgever. Dan is de toestemming van de sporter niet vereist. Voorwaarde is dan wel dat het belang van de betrokkene, in dit geval de geblesseerde sporter, niet zwaarder weegt. Dat het hier gaat om gezondheidsgegevens en dus bijzondere persoonsgegevens maakt dit niet anders, nu artikel 43 van de Uitvoeringswet AVG bepaalt dat het verbod op verwerken van bijzondere persoonsgegevens niet van toepassing is in een puur journalistieke situatie.
Afweging van belangen
In de kern komt het dus neer op een afweging van de vrijheid van meningsuiting tegen de privacy van de sporter. Gelet op het maatschappelijke belang van topsport in het algemeen en topvoetbal in het bijzonder, heeft de journalist een duidelijk belang om het publiek te informeren over de aard en de ernst van de blessure van een topsporter is. Daar staat tegenover dat topsporters weliswaar recht hebben op privacy, maar ook dat zij, en dat geldt zeker voor voetballers, publieke figuren zijn. Het is vaste rechtspraak dat van publieke figuren op het gebied van blootstelling aan publiciteit meer gevergd mag worden dan van de gemiddelde, onbekende burger. Dat geldt te meer, wanneer het zoals in het geval van voetballers gaat over informatie die bijzonder relevant is voor hun publieke functie, zoals het feit dat Joël Veltman bij een harde overtreding op het kunstgras van VVV Venlo een kruisbandblessure opgelopen heeft, en dus maanden uit de running is.
Conclusie
Een trainer mag ook onder de AVG gewoon vertellen of een speler geblesseerd is, en mag daarbij ook informatie geven over de aard en de ernst van de blessure. De AVG is daarop niet van toepassing. En journalisten mogen daarover binnen de kaders van de AVG publiceren, want blessures van een topsporter hebben nieuwswaarde en dat maakt dat de privacy van de sporter veelal minder zwaar zal wegen.
