Ars Aequi 2008/ juli-augustus, pp. 573-580
Hyves, XS4ALL en Marktplaats zijn tussenpersonen. Zij zijn tussenpersonen omdat zij zich bevinden tussen de informatieaanbieder en de consument. Degenen die via de diensten van de tussenpersonen informatie aanbieden, kunnen daarbij onrechtmatig handelen. De afnemers van de diensten van Hyves, XS4ALL en Marktplaats kunnen bijvoorbeeld ongeoorloofde uitingen doen, auteursrechtinbreuk plegen of de privacy van anderen schenden. Als dat gebeurt, rijst de vraag wat de juridische positie van de tussenpersoon is.
In sommige gevallen is het voor een benadeelde immers efficiënter de tussenpersoon aan te spreken dan diens klant die de feitelijke onrechtmatige handeling heeft verricht. Het is denkbaar dat de klant niet heeft gereageerd op eerdere aanmaningen van de benadeelde of dat bij de benadeelde geen contactgegevens van de klant van de tussenpersoon bekend zijn. Ook kan sprake zijn van recidive: dezelfde ongeoorloofde handeling wordt al dan niet door dezelfde persoon herhaaldelijk verricht. Kortweg zijn drie verschillende situaties te onderscheiden:
1. de benadeelde verzoekt de tussenpersoon de door hem opgeslagen onrechtmatige informatie te verwijderen of de toegang daartoe te blokkeren;
2. de benadeelde verzoekt de tussenpersoon de naam-, adres- en woonplaatsgegevens (NAW-gegevens) van de onrechtmatig handelende klant te verstrekken; en
3. de benadeelde verzoekt de tussenpersoon erop toe te zien dat diens klant(en) in de toekomst de onrechtmatige handeling niet nog eens verricht(en).
Wat is in deze situaties de zorgplicht van de tussenpersoon? Die vraag zal ik in het navolgende steeds per casuspositie bespreken. Daaraan voorafgaand zal ik enige algemene opmerkingen maken over de specifieke regelgeving voor de elektronische handel.