Rond deze tijd vorig jaar werd regelmatig gesproken over de ‘Cold War in Cyberspace’ die volgens sommigen in de lucht hing of zelfs al aan de gang was. China en de VS beschuldigden elkaar veelvuldig van wederzijdse cyberaanvallen op strategische en commerciële doelen, zoals infrastructuur en grote bedrijven. Op pijnlijke wijze legde dit de zwakheden van zowel Amerikaanse als Chinese ICT-systemen bloot en de relatie tussen beide grootmachten bekoelde flink.
Na een tijd van relatieve rust in dit cyberconflict is het nu weer raak. Uit documenten van Snowden lijkt namelijk te blijken dat de NSA de Chinese telecomgigant Huawei heeft weten te infiltreren. Naar verluidt heeft de Amerikaanse geheime dienst zodoende telefoongesprekken van topmanagers en overige gevoelige communicatie buitgemaakt. China heeft de VS daarna op het matje geroepen om uitleg over deze praktijken te verschaffen.
Er wordt gesuggereerd dat de NSA haar spionage-activiteiten bij Huawei slechts heeft uitgevoerd ter ‘zelfverdediging’. Zo zouden de acties zijn ingegeven door de samenwerking van Huawei met de ‘People’s Liberation Army’ (PLA); het leger van China dat eerder is verdacht van cyberaanvallen op verschillende Noord-Amerikaanse doelen.
In de VS wordt Huawei er al jaren van verdacht om backdoors in netwerkproducten te hebben ingebouwd, waarmee de PLA Amerikaanse bedrijven bespioneert. De discutabele reputatie van Huawei in de VS heeft er vorig jaar toe geleid dat de telecomgigant heeft besloten zich niet op de Amerikaanse markt te richten. In Nederland is Huawei wel bezig aan een opmars.
Overigens heeft de Amerikaanse regering zich uitgesproken voor een beperking van de bevoegdheden van de NSA. Een nieuwe wet, die naar verluidt nu in de VS in de maak is, zou er toe moeten leiden dat de NSA een halt wordt toegeroepen in het massaal verzamelen en beweren van telecomgegevens. Of een dergelijke wet er ooit komt – en of de NSA zich hieraan zal houden – is natuurlijk maar de vraag.
Het wereldwijde privacydebat is door de onthullingen van Snowden het laatste half jaar flink aangewakkerd, hetgeen de transparantie van overheden en bescherming van de persoonlijke levenssfeer van burgers hopelijk ten goede komt. De bekoeling van relaties tussen verschillende mondiale grootmachten is echter ook een belangrijk gevolg van de acties van Snowden, waar de VS zich ernstig zorgen om zou moeten maken. Het afluisteren van regeringsleiders en het infiltreren van grote multinationals heeft bij vele landen kwaad bloed gezet, op welk lijstje ook China prominent aanwezig is.
Het is dan ook de vraag met welke schokkende onthullingen Snowden in dat kader nog gaat komen en of er uiteindelijk een punt wordt bereikt waarop andere naties ingrijpen en ze de NSA een halt toeroepen. Ligt een heuse mondiale cyberwar op de loer?
