Bij een mislukt ontwikkeltraject is één van de belangrijkste aandachtspunten of er nu (i) een door de leverancier op te leveren resultaat is overeengekomen, of (ii) slechts inspanningen geleverd dienen te worden door de leverancier.
Waarom is dit nu belangrijk? In het kader van het bewijsrisico, met andere woorden de kans dat u met succes uw gelijk kunt halen bij de rechter indien er ruzie ontstaat over hetgeen is opgeleverd.
Zo ook in het geschil tussen de partijen RN en FGT bij de rechtbank Zwolle-Lelystad. Wat was er aan de hand? FGT heeft RN een opdracht verstrekt tot ontwikkeling en bouw van een apparaat voor het verwisselen van sondeerbuizen in de sondeerwagen (het tourniquet). Het tourniquet zou de werkzaamheden van het personeel moeten verlichten. FGT wenste toekomstig ziekteverzuim te voorkomen.
Partijen twisten over de vraag of het tourniquet voldoet aan de eigenschappen die voor normaal gebruik zoals bij de overeenkomst voorzien nodig zijn – het zogenaamde conformiteitsvereiste. (Bij sec softwarematige projecten kun je je nog afvragen trouwens of dit vereiste überhaupt van toepassing is, vanwege de vraag of software kwalificeert als een zaak – maar dat is een heel andere discussie.)
De rechtbank oordeelt dat de tussen partijen gesloten overeenkomst ertoe strekt dat RN een apparaat zal ontwikkelen en leveren voor het verwisselen van sondeerbuizen in de sondeerwagen van FGT.
Deze overeenkomst heeft volgens de rechtbank enerzijds kenmerken van aanneming van werk (art. 7:750 vv BW), anderzijds kenmerken die niet in deze benoemde overeenkomst inpasbaar zijn. Aanneming van werk impliceert immers een resultaatsverbintenis. In het onderhavige geval is van een tevoren – bij het aangaan van de overeenkomst – duidelijk omlijnd resultaat echter geen sprake. De opdracht aan RN strekt er immers toe, dat RN in nauw overleg met FGT een nieuw apparaat ontwikkelt, dat afgestemd is op de specifieke eisen en wensen van FGT in verband met het gebruik van het tourniquet in de sondeerwagen van FGT. Het resultaat krijgt derhalve pas gaandeweg vorm, waarbij eisen en wensen van de opdrachtgever enerzijds en technische mogelijkheden van de ontwerper/bouwer anderzijds in nauw onderling overleg op elkaar worden afgestemd.
Derhalve is er volgens de rechtbank sprake van een inspanningsverbintenis en de tussen partijen gesloten overeenkomst dient dan ook aangemerkt te worden als een overeenkomst sui generis. Dit impliceert, dat het verwijt van FGT, dat RN is tekortgeschoten nu het apparaat niet de eigenschappen bezit die voor normaal gebruik zoals bij de overeenkomst voorzien nodig zijn, geen doel treft. Bij een ontwikkelingsovereenkomst als de onderhavige staat immers het resultaat niet bij voorbaat vast.
“Auw” – da’s een flinke dreun in het gezicht van FGT. Ik moet eerlijk zeggen dat ik hier nog wel enige ruimte had gezien in het voordeel van FGT, maar goed: dat is een constatering van de zijlijn en de rechtbank heeft natuurlijk inzage in het hele dossier gehad. Vervolgens blijkt ook nog eens een keer dat RN niet in verzuim is, hetgeen een streep zet door de door FGT gevorderde ontbinding van de overeenkomst.
Conclusie: FGT zit met een, in haar ogen, niet werkend apparaat, maar moet wel de rekeningen van RN betalen (die ook nog eens veel hoger zijn dan oorspronkelijk door RN begroot).
Kortom, deze zaak vertoont trekjes van een klassiek geschil, waarbij (i) er geen werkend resultaat wordt geleverd, (ii) het project veel duurder uitvalt, en (iii) het project zwaar vertraagd is. Hoe cliché ook: deze zaak bewijst maar weer eens dat het echt belangrijk is hier tevoren heldere afspraken te maken.
Lees hier de uitspraak.
