WhatsAppend Nederland (en wellicht ook de rest van de wereld) was afgelopen week in rep en roer, want communicatiedienst WhatsApp introduceerde een nieuwe functie: “de blauwe vinkjes”. Nee, geen nieuwe aan Twitter gerelateerde vogel, maar een seintje dat de ontvanger van jouw WhatsApp het bericht heeft gelezen.
In de voorgaande versies van WhatsApp was het, ondanks dat sommigen beweerden van wel, niet mogelijk om te zien of de ontvanger het bericht al had gelezen. WhatsApp maakte ook in deze versies wel al gebruik van vinkjes. Indien het bericht één vinkje toonde dan betekent dat dat het bericht is verzonden. Als er twee vinkjes worden getoond dan betekent het dat het bericht bij de ontvanger is afgeleverd. Als deze twee vinkjes in de huidige versie van WhatsApp blauw kleuren dan betekent dat dat het bericht ook is gelezen. Het is daarbij ook nog mogelijk om te zien op welk tijdstip de ontvanger het bericht heeft gelezen. Als je het gespreksvenster met je vinger naar links schuift wordt er een venster getoond met de aflevertijd van het bericht en de tijd wanneer het bericht is gelezen.
Ontkennen dat je het bericht (nog) niet hebt gezien is dus niet meer mogelijk. Bewijsrechtelijk een interessante vraag. Want hoe verhoudt deze ontvangstbevestiging zich tot de ‘ontvangsttheorie’ van artikel 3:37 van het Burgerlijk Wetboek? Lid 1 van dit artikel schrijft voor dat verklaringen in iedere vorm kunnen geschieden en in een of meer gedragingen besloten kunnen liggen. Een verklaring via WhatsApp zal hier dus ook onder vallen. In lid 2 wordt vervolgens vereist dat de verklaring de persoon aan wie de verklaring is gericht moet hebben bereikt. Dat is in het kader van de blauwe vinkjes interessant, want het blauwe vinkje geeft dan wel aan dat de verklaring is gelezen, maar zegt niet dat het bericht ook door de bepaalde persoon aan wie de verklaring is gericht is gelezen. Het is echter niet vereist dat de beoogde ontvanger daadwerkelijk kennis heeft genomen van de verklaring (het lezen van het WhatsApp-bericht), maar enkel de verzending is daarentegen onvoldoende. Dit zou derhalve betekenen dat de blauwe vinkjes bij WhatsApp voor de ontvangsttheorie niet veel uitmaken, immers daadwerkelijke kennis -het lezen- van de verklaring is geen vereiste voor ontvangst. De bewijslast rust in het kader van de ontvangsttheorie op degene die zich op (de gevolgen van) de verklaring beroept, dat zal in veel gevallen de verzender zijn, die zal dan moeten aantonen dat de beoogde ontvanger zijn WhatsApp bericht heeft ontvangen (dus niet gelezen).
Van het weekend verscheen het bericht dat het op termijn mogelijk wordt om deze nieuwe functie van WhatsApp uit te schakelen. Dit is afgeleid uit een vermelding op de vertaalsite van WhatsApp. Op de website translate.whatsapp.com kunnen vrijwilligers mee helpen met het vertalen van de communicatiedienst. Omtrent de nieuwe functie verscheen de volgende vertaling voor Android toestellen: “If you turn off read receipts, you won’t be able to see read receipts from other people”.
Het is al mogelijk om in je WhatsApp instellingen de functie “laatst gezien”, die toont wanneer je voor het laatst online was, uit te schakelen. Voor het uitschakelen van de blauwe vinkjes zal dat kennelijk hetzelfde gaan werken.
WhatsApp heeft na de introductie van de blauwe vinkjes veel kritiek over zich heen gekregen en scoort daardoor lage beoordelingen in de Appstore en Google Play. Wellicht een aanrader om een verzend- en ontvangstrapport dat op dergelijk wijze inbreuk op je privacy maakt optioneel aan te bieden.
foto via: Beautylisz.com