Het Hof van Justitie heeft vorige week bepaald dat hyperlinken geen auteursrechtinbreuk is. Ook het plaatsen van een embedded link is geen inbreuk op auteursrechten. Slechts wanneer de toegang tot een auteursrechtelijk beschermd werk beperkt is – bijvoorbeeld met behulp van een inlogsysteem – en die beperkingsmaatregel met de link omzeild wordt, is er sprake van een mededeling aan het publiek van dat werk, waarvoor de auteur opnieuw toestemming moet geven. Met het arrest van het Hof komt er een (voorlopig) einde aan de discussie omtrent de juridische kwalificatie van een hyperlink.
De casus
Retriever Sverige is een website die links verzamelt naar krantenartikelen die zijn gepubliceerd op de website van Göteborgs-Posten. Deze krantenartikelen zijn auteursrechtelijk beschermde werken en zijn op de websites van de krant en zijn voor iedereen vrij toegankelijk. De kranten stellen zich in deze procedure op het standpunt dat Retriever Sverige inbreuk maakt op de auteursrechten van de kranten.
De prejudiciële vraag
De vraag die het Hof van Justitie moet beantwoorden is als volgt: is er sprake van een mededeling aan het publiek in de zin van de auteursrechtrichtlijn wanneer iemand anders dan de houder van het auteursrecht op een bepaald werk, op zijn website een hyperlink plaatst naar dat werk.
Het Hof begint zijn verhandeling met de vaststelling dat het plaatsen van een hyperlink naar een auteursrechtelijk beschermd werk moet worden aangemerkt als een beschikbaarstelling en dus als een mededeling van dat werk. Principieel gezien heb ik hier wel wat op aan te merken, maar we zullen het met deze vaststelling moeten doen. Het Hof stelt vervolgens vast dat er sprake is van een mededeling aan het publiek, nu de mededeling ziet op alle potentiële gebruikers van de website, en dus “op een onbepaald en vrij groot aantal ontvangers”. Daarmee is het verhaal (gelukkig) niet uit.
Nieuw publiek
Het Hof stelt vast:
“Evenwel blijkt uit vaste rechtspraak dat een mededeling zoals die welke in het hoofdgeding aan de orde is, die dezelfde werken als de oorspronkelijke mededeling betreft en net als de oorspronkelijke mededeling via internet en dus op dezelfde technische wijze werd verricht, slechts onder het begrip „mededeling aan het publiek” in de zin van artikel 3, lid 1, van richtlijn 2001/29 valt wanneer deze mededeling gericht is tot een nieuw publiek, te weten een publiek dat door de houders van het auteursrecht niet in aanmerking werd genomen toen zij toestemming verleenden voor de oorspronkelijke mededeling aan het publiek.”
Nu de oorspronkelijk mededeling ook op internet plaatsvond – en het dus een zelfde technische werkwijze betreft – moet er sprake zijn van een nieuw publiek. Dat is volgens vaste rechtspraak een publiek dat door de houder van het auteursrecht niet in aanmerking werd genomen toen hij toestemming gaf voor de oorspronkelijke mededeling aan het publiek.
Van een nieuw publiek is echter in dit geval geen sprake, omdat de krantenartikelen waar naar gelinkt werd, al toegankelijk waren voor alle internetgebruikers. Dat betekent dat er in dit geval niet opnieuw toestemming moet worden gevraagd aan de auteurs. Het maakt daarbij niet uit hoe de link precies gepresenteerd wordt:
“Deze vaststelling wordt niet op losse schroeven gezet indien de verwijzende rechter zou vaststellen – hetgeen niet duidelijk blijkt uit het dossier – dat wanneer de internetgebruikers op de betrokken link klikken, het werk verschijnt en daarbij de indruk wordt gewekt dat het wordt getoond op de website waar de link zich bevindt.”
Dit wordt pas anders, wanneer door de link een beperkingsmaatregel wordt omzeild die getroffen is om de toegang van het publiek te beperken tot een bepaalde groep gebruikers, zoals bijvoorbeeld een inlogsysteem. Ik zie echter niet direct voor me hoe een gewone (of embedded) link daadwerkelijk een mededeling aan het publiek kan zijn. Wanneer de beperkingsmaatregel daadwerkelijk functioneert, krijg je over het algemeen een melding te zien dat je geen toegang hebt tot deze pagina, of iets vergelijkbaars.
Al met al zullen velen zich goed met de uitkomst in deze procedure kunnen verenigen. Een link naar een auteursrechtelijk beschermd werk is in veel gevallen nu eenmaal niet hetzelfde als de openbaarmaking van dat werk. Door het gebruik van inlogsystemen kan de toegang tot het werk effectief beperkt worden. Alleen als die beperking omzeild wordt, is er mijns inzien ook sprake van een auteursrechtinbreuk.
Lees het hele arrest hier.
