Het afgelopen jaar heeft Patricia Paay meer rechtbanken van binnen gezien dan tv-studio’s. In dit geval bezocht Patricia de rechtbank omdat zij een schadevergoeding en een publieke verklaring en excuses heeft gevorderd van Johan Vlemmix, die een sterk op Patricia lijkende sekspop op de markt wilde brengen.
Wat was er aan de hand?
In 2017 vertelt Johan aan diverse media dat hij een idee had om poppen van menselijk formaat op de markt te brengen, waarvan een model sterk lijkt op Patricia. Even later verschijnt er in een weekblad een artikel waarin Johan het volgende over de Patricia-pop verteld: “Als iemand het verdient om nagemaakt te worden, is het [eiseres] wel. Ik ben er honderd procent van overtuigd dat ze als sekspop een doorslaand verkoopsucces gaat opleveren. (…).” De verwachting is dat de [naam pop] (opmerking rechtbank: dit is de naam die [gedaagde] aan de pop heeft gegeven) in de loop van volgende week (…) zal aankomen. (…) de kopers kunnen gerust zijn over alle mogelijkheden die de [naam pop] heeft (…) Ook zal ze geleverd worden met drie verwarmingselementen zodat de lichaamsholtes verwarmd kunnen worden (…). De [naam pop] kan zelfs plassen, want er is ruimte voor maar liefst twee liter vloeistof, die uiteraard ook verwarmd kan worden ! (…)”
Sommatie
Voor Patricia was de maat vol, juist omdat Johan de publiciteit opzocht in een voor haar al donkere periode na de heisa rondom de intieme video die eerder van haar was verschenen. Patricia sommeert Johan om de Patricia-pop niet op de markt te brengen en publiekelijk excuses te maken. Daarnaast vordert Patricia een bedrag van EUR 30.000 aan schade, waarmee vermoedelijk wordt aangesloten op de schadevergoeding die zij heeft ontvangen voor het verspreiden van de intieme video.
Johan heeft in een reactie op de sommatie aangegeven dat hij juist iets leuks voor Patricia wilde doen en het voor haar een financiële opsteker had kunnen zijn: “Ik dacht, ze zit financieel in zwaar weer dus dit komt goed uit. En wat is er mooier dat iemand iets leuks met je kan doen terwijl je 68 bent? Ze had hier geld aan kunnen verdienen. En als ze het idee van een sekspop niks had gevonden, konden we de gaten wellicht dicht lijmen. […] Of het naïef was om het plan publiek te opperen nog voordat hij [eiseres] zelf op de hoogte bracht? Ik had haar reactie anders ingeschat, maar misschien was het een beetje naïef. Nu blijft het prototype in ieder geval in de doos. Maar ik ga geen excuses maken of geld betalen voor mijn goede intenties.”
De procedure
Omdat Johan geen excuses wil maken en geen schadevergoeding wil betalen start Patricia een procedure. Patricia stelt dat Johan onrechtmatig handelt en zij door het handelen van Johan is aangetast in haar eer en goede naam. Volgens Patricia handelt Johan onrechtmatig onder meer omdat hij zijn voornemen om een Patricia-pop te produceren en op de markt te brengen publiekelijk bekend heeft gemaakt op een voor Patricia gevoelig moment omdat het Openbaar Ministerie net bekend had gemaakt tot vervolging over te gaan in de zaak over de intieme video.
Johan stelt dat hij er vanuit ging dat de zaak was afgedaan nu hij had aangegeven de Patricia-pop niet op de markt te zullen brengen en dat de schade van Patricia niet is gebleken. Ook stelt Johan dat: “Als er al schade is, komt dit naar alle waarschijnlijkheid door de plassekszaak, waar [gedaagde] geheel buiten staat. Bovendien heeft [eiseres] altijd zelf haar seksleven naar buiten gebracht. [gedaagde] betwist verder dat hij de goede naam en faam van [eiseres] heeft aangetast. Door de plassexzaak en door het zelf naar buiten brengen van publicaties over haar seksleven, was er immers geen sprake meer van een goede naam. Dit alles aldus [gedaagde] .”
Het oordeel
De rechtbank komt tot de conclusie dat Johan onrechtmatig handelt en Patricia daarmee in haar eer en goede naam aantast. De rechtbank overweegt enerzijds dat de Patricia-pop nooit openbaar is gemaakt maar slechts het idee bekend is gemaakt en vervolgens is meegedeeld dat de pop er niet zou komen. Ook is in de media niet gesuggereerd dat Patricia bij het poppen idee betrokken zou zijn. Anderzijds, was de pop al geproduceerd en heeft Johan uitgebreid beschreven hoe de pop eruit zou komen te zien, waarbij hij heeft gewezen op de verwarmde holtes en plasfunctie. Verder heeft hij gesuggereerd dat hij Patricia een plezier zou doen met de sekspop en dat zij er een aardig centje aan zou kunnen verdienen. De rechtbank acht deze uitlatingen krenkend en onnodig grievend. Daarbij komt dat de rechtbank van oordeel is dat Johan misbruik heeft gemaakt van de kwetsbare positie van Patricia door het idee naar buiten te brengen in een voor haar gevoelige periode rondom de intieme video, en het eenvoudig was geweest vooraf bij Patricia te checken hoe zij tegenover het poppen idee zou staan. Bovendien heeft Johan met zijn uitlatingen geen algemeen belang gediend, maar slechts zijn eigen commerciële belangen.
Ook de stelling van Johan dat de goede naam van Patricia al was aangetast wordt verworpen, de rechtbank oordeelt: “Een ieder heeft recht op bescherming van zijn goede naam. Dat geldt dus ook (en in sommige gevallen zelfs juist) in het geval dat die naam in het verleden ook al was aangetast.”
De rechtbank sluit voor wat betreft de hoogte van de schadevergoeding aan bij schadevergoedingen die in vergelijkbare zaken zijn toegewezen, waarbij zij ten aanzien van de eerdere vergoeding die Patricia in de zaak over de intieme video heeft ontvangen overweegt dat het in die zaak om een aanmerkelijk grovere inbreuk ging. De rechtbank wijst een vergoeding van EUR 2.000 toe en de proceskosten. Met betrekking tot de gevorderde publieke excuses oordeelt de rechtbank: “[…] het in rechte afdwingen van (schriftelijke) excuses [is] niet mogelijk. Excuses geven uiting aan persoonlijke gevoelens van spijt, welke naar hun aard niet bij vonnis kunnen worden afgedwongen. Ook die vordering zal niet worden toegewezen.”
Lees de uitspraak hier.
