De Nederlandsche Bank heeft in een bericht laten weten dat banken en betaalinstellingen die bitcoinondernemers als klant hebben, zich vanwege de anonimiteit van bitcoin bewust moeten zijn van ‘integriteitsrisico’s’. Volgens DNB zijn virtuele valuta’s aantrekkelijk als schakel in een witwasproces, omdat ze nauwelijks herleidbaar zijn tot natuurlijke personen. Het ‘integriteitsrisico’ beschrijft DNB als volgt:
“Wanneer een bank of betaalinstelling in altcoins [bedoeld wordt waarschijnlijk: virtuele valuta] handelende ondernemers als relatie heeft, zijn de (ver)kopers van virtuele valuta’s via die ondernemers indirecte relaties van die bank of instelling. Aangezien ook indirecte relaties de reputatie van de bank of instelling kunnen beïnvloeden, is er sprake van een afgeleid integriteitsrisico.”
DNB is van plan om in 2014 te gaan inventariseren of banken en betaalinstellingen nu actief zijn met virtuele valuta’s en zal specifiek toetsen of deze instellingen wel voldoen aan de verplichtingen op grond van de Wet financieel toezicht (“Wft”) en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (“Wwft”). Dat DNB bij die instellingen specifiek wil gaan controleren op het naleven van de Wft is frappant, aangezien het gebruik of de handel in bitcoin volgens minister Dijsselbloem in ieder geval op dit moment niet onder de Wft valt. Het lijkt me dat daar dus niet zoveel te controleren valt.
Anders is het met betrekking tot de verplichtingen op grond van de Wwft. Op grond van de Wwft zijn banken en betaalinstellingen bijvoorbeeld verplicht om ongebruikelijke transacties te melden bij de Financiële inlichtingen eenheid. In het Uitvoeringsbesluit Wwft zijn indicatoren opgenomen op basis waarvan beoordeeld kan worden of sprake is van een ongebruikelijke transactie, maar het gaat natuurlijk te ver om alle bitcointransacties meteen als ‘ongebruikelijk’ te bestempelen.
Is dit het begin van regulering voor bitcoin in Nederland? Of neemt DNB gewoon het zekere voor het onzekere en wijst het banken graag nog even op hun verplichtingen onder de Wft en Wwft? De tijd zal het leren.
