Het Commissariaat publiceerde eerder deze week het dwangsombesluit aan de NOS inzake de deal met FOX Sports over de Eredivisie. Volgens het Commissariaat heeft de NOS bij de aankoop van de rechten op de samenvattingen van de Eredivisie afgesproken dat in de NOS programma’s een platform zou worden geboden voor de groei van de betaalzender Fox Sports. Zo handelde de NOS naar het oordeel van het Commissariaat in strijd met het verbod op dienstbaarheid in 2.141 Mediawet.
“Door met grote regelmaat presentatoren en analisten van FOX Sports uit te nodigen in het programma Studio Voetbal en hen aan te kondigen als afkomstig van Fox Sports, werkt de NOS actief mee aan het in de markt zetten van de betaalzender Fox Sports. Daarmee handelt de NOS in strijd met het haar verantwoordelijkheid als publieke omroep om de non-commercialiteit van het publieke bestel te handhaven. Het is aannemelijk dat EMM hierdoor een meer dan normale winst en/of andere concurrentievoordelen heeft behaald. EMM zelf heeft de (commerciële) waarde van dergelijke activiteiten in haar e-mail van 2 januari 2014 onderschreven.”
Het komt wel vaker voor dat presentatoren en analisten van andere mediabedrijven meewerken aan een programma op een van de publieke zenders: denk aan het optreden van analisten van het FD in Nieuwsuur. De Mediawet biedt hier ook ruimte voor. Kennelijk zit het probleem hier in de frequentie in combinatie met de aankondiging.
Aanpassing afspraken
Nadat het Commissariaat in september vorig jaar een concept aanschrijving aan de NOS had gestuurd, heeft de NOS de afspraken aangepast. Volgens het Commissariaat blijft de NOS echter ook met de nieuwe, minder vergaande, afspraken zich dienstbaar maken aan de commerciële belangen van Fox Sports.
“Zoals de NOS in de schriftelijke zienswijzen heeft aangegeven zullen de Fox Sports presentatoren en analisten ook in de toekomst in min of meer dezelfde frequentie onderdeel blijven uitmaken van het programma Studio Voetbal. Daarbij is de NOS onverkort verplicht om de betreffende personen aan te kondigen als afkomstig van FOX Sports. Ook blijft de NOS blijkens de short form en de daarop op 2 december 2014 overeengekomen aanpassingen verplicht om iedere zondagmiddag een nieuw sportprogramma uit te zenden en daarin door te verwijzen naar de aanvangstijdstippen van de Eredivisiewedstrijden. Hierdoor blijft de NOS ook op basis van de huidige afspraken EMM faciliteren in diens verzoek aan de NOS om “Directe doorverwijzingen naar live wedstrijden van Fox Sports “in programme”, of andersoortige manieren om een (impuls) aankopen voor live wedstrijden te genereren”. Feitelijk blijft de NOS daarmee uitvoering geven aan de kernafspraken de short form zoals overeengekomen op 16 maart 2014. Deze zijn immers zoals door haarzelf aangegeven van grote waarde voor EMM. Het Commissariaat kan de (aangepaste) afspraken dan ook niet anders zien dan in het licht van het (doorgaan met het) bieden van een platform aan EMM voor de groei van premium tv.”
De NOS moet uiterlijk 18 maart 2015 de afspraken met FOX Sports hebben aangepast, zodat niet langer een platform wordt geboden tot promotie van FOX Sports. Het is de vraag of een nader aangepaste deal voor FOX Sports nog voldoende interessant zal zijn.
Als de NOS niet correct aan de aanschrijving voldoet worden er per dag dwangsommen verbeurd, tot een maximum van € 1.000.000. Dit is een ongekend hoog bedrag. Er staat dus genoeg op het spel.
De last waaraan de NOS moet voldoen luidt als volgt:
“I. De NOS dient de op 16 maart 2014, nader uitgewerkt op 2 december 2014, met
EMM overeengekomen verplichtingen om (a) iedere zondagmiddag een nieuw
sportprogramma uit te zenden, (b) in dat programma via een servicerubriek door te
verwijzen naar de aanvangstijdstippen van de Eredivisiewedstrijden en (c) de Fox
Sports presentatoren en analisten die onderdeel zijn van het analyse programma
Studio Voetbal aan te kondigen als afkomstig van Fox Sports, ongedaan te maken.
II. De NOS dient de in het voorgaande omschreven overtreding van artikel 2.141, eerste
lid, van de Mediawet ook overigens te beëindigen door niet langer een zodanige
invulling of uitwerking te geven aan de kernafspraken van 16 maart 2014 dat de NOS
aan EMM een platform biedt om de betaalzender FOX Sports te promoten en bewust
onder de aandacht te brengen.
III. Indien de NOS na 17 maart 2015 niet aan de onder I en II geformuleerde lasten
heeft voldaan, verbeurt zij voor elke dag, gerekend vanaf 18 maart 2015, dat niet
aan de last(en) onder I en/of II is voldaan, een dwangsom van € 20.000 per dag, tot
een maximum van € 1.000.000.
IV. De NOS dient uiterlijk op 18 maart 2015 schriftelijk naar genoegen van het
Commissariaat aan te tonen dat en op welke wijze zij aan de onder I en II
genoemde lasten voldoet en zal voldoen.
V. Indien de NOS niet aan de onder IV genoemde last voldoet, verbeurt zij voor elke
dag, gerekend vanaf 18 maart 2015, dat niet aan de last onder IV is voldaan een
dwangsom van € 10.000 tot een maximum van in totaal € 100.000.”
Vervolg onderzoek
Blijkens de mededeling op de webiste zal het Commissariaat zijn onderzoek vervolgen en verbreden naar andere partijen, waaronder de STER.