Vorige week promoveerde Tijmen Wisman na een gloedvolle verdediging op het prachtige proefschrift The Quest for the Effective Protection of the Right to Privacy. Bij het voorlezen van de formule waarmee hem de graad van doctor werd toegekend stuitte ik op het volgende zinnetje:
Doctor of Philosophy/Ph.d*
Dat was nieuw. Eerder stond er gewoon doctor. Ik las in het Nederlands, dus sowieso vreemd deze Engelse aanduiding. Ik was wat in verwarring, keek naar het sterretje onderaan en las “doorstrepen wat niet van toepassing is”. Ik weet niet meer of en zo ja welke titel ik gekozen heb, maar vandaar de titel, waarbij zij aangetekend dat er bij XS4ALL meer te kiezen is. Ph.D betekent immers Philophy doctor, zoek de verschillen…
Sinds de KPN eerder deze maand besloot het merk XS4ALL te laten vallen is er veel gebeurd. Een actiecomité van voornamelijk mensen die al meer dan 10 jaar niet meer daar werken verzamelde zo’n 50.000 handtekeningen. Gisterenavond, 28 januari 2019, vond in de Waag een debatavond plaats.
Voortgekomen uit de hackers community (met o.a. de bekende Rop Gonggrijp) was XS4ALL een van de eerste internetproviders. Ze waren succesvol. Zelfs zo succesvol dat ze het niet meer aankonden en een sterke partner zochten. Dat was KPN, in 1999. Er werd een contract getekend waarbij bedongen werd dat de naam XS4ALL 3 jaar zou blijven bestaan en de mensen in vrij grote onafhankelijk hun diensten konden blijven leveren. Wat er nu speelt had dus ook in 2002 al kunnen plaatsvinden. Maar nog twee keer werd de overeenkomst verlengd en sinds medio 2008 niet nogmaals waardoor een soort vacuüm ontstond. In 2013 werd XS4ALL een en ander ontnomen, zoals de woordvoerder. En nu dus de naam.
Het heeft dus bijna 20 jaar geduurd. De haat-liefde verhouding is opmerkelijk. XS4ALL ziet zich (en is op veel punten) als superieur aan KPN en de standaard houding is vijandigheid. KPN gedoogde XS4ALL als branie-achtige maar succesvolle onderneming, tot nu. Het idee is dat de 240.000 abonnees grotendeels naar KPN zullen gaan. Marleen Stikker, die een interessante bijdrage aan het debat leverde, gaf als eerder voorbeeld de Postbank. Zeker zou ze niet de blauwe leeuw inruilen voor de ING. Toch bleek ze uiteindelijk op haar bankpasje een oranje leeuw te zien. Zo zal het veel XS4ALL klanten vermoedelijk ook vergaan.
De kans dat KPN terugkomt op haar besluit is naar ik begrijp heel klein. Ze zullen niet over één nacht ijs zijn gegaan, aldus Michiel Buitelaar die als grumpy old man tegengas tegen het enthousiasme van XS4ever gaf. Hij deed dat met humor en kennis van zaken. Susanne van Nierop gaf een merkenrechtelijke analyse. Al met al een mooi panel (Michiel, Marleen, Susanne), de discussie werd goed geleid door Tracy Metz.
Eerder had de initiatiefneemster van de petitie Kirsten Verdel de avond ingeleid en onder andere appeltaart uitgedeeld, dat is het inmiddels dus niet meer geheime toverwoord. Zeg appeltaart, en alle deuren gaan open. Doke Pelleboer ging in op zijn tijd bij XS4ALL tot aan zijn pensioen in 2006. Brenno de Winter gaf een mooie analyse van een zelfstandige toekomst (o.a. doordat de kabel beschikbaar komt voor marktpartijen binnen een jaar) en hoe hij het besluit van KPN zag (KLM voortaan laten verder gaan onder de naam Transavia).
Het wordt spannend, of XS4ALL het op eigen benen red. De naam zullen ze vrijwel zeker niet krijgen (hoewel het op zijn minst moeizaam is als KPN te betogen dat je een naam laat vallen maar toch wil houden). Er zijn echter vele alternatieven denkbaar. Kwestie van zwarte letters en getallen combineren tegen een gele achtergrond. Dat is de historie, het logo was geïnspireerd op het Nederlandse nummerbord: internet werd indertijd de elektronische snelweg genoemd.
