Op 20 mei 2020 is de internetconsultatie voor het conceptwetsvoorstel voor de Verzamelwet gegevensbescherming van start gegaan. Dit wetsvoorstel past onder andere de Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensverwerking (UAVG) aan. Wat betekenen de voorgestelde aanpassingen voor de zorg?
Achtergrond
Kort voor de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) werd de UAVG aangenomen. De UAVG geeft invulling aan de ruimte die de AVG geeft om specifieke bepalingen op te nemen of uitzonderingen te maken. Tijdens de behandeling van het voorstel voor de UAVG zegde Minister Dekker van Justitie en Veiligheid toe dat binnen zes maanden na de invoering van de AVG en de UAVG de ervaringen hierover zouden worden geïnventariseerd. Waar nodig zouden aanvullende maatregelen worden getroffen.
Elf maanden later, in april 2019, kwam de Minister met een eerste Kamerbrief met een inventarisatie op hoofdlijnen. Deze zou na de zomer van 2019 verder worden aangevuld. In oktober van dat jaar volgde een tweede Kamerbrief waarin de Minister vier punten noemde waarop de UAVG zou moeten worden gewijzigd. Dit leidde tot het concept wetsvoorstel Verzamelwet gegevensbescherming.
In het concept wetsvoorstel staat een aantal bepalingen over de verwerking van gezondheidsgegevens. Wij zetten ze in deze blog voor u op een rij. Wij zullen enkele thema’s verder uitwerken in specifieke blogs.
1. Verwerking van persoonsgegevens van jongeren
Jongeren vanaf de leeftijd van 12 jaar kunnen, naast hun vertegenwoordiger, zelfstandig hun rechten onder de AVG uitoefenen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het recht op inzage. Daarnaast kan een jongere, een onder curatele gestelde of een betrokkene ten behoeve van wie bewind of mentorschap is ingesteld voortaan onafhankelijk van zijn vertegenwoordiger besluiten om de toestemming in te trekken voor de verwerking van hem betreffende persoonsgegevens.
In de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (WGBO) is bepaald dat indien de hulpverlener door inlichtingen over de patiënt te verstrekken niet geacht kan worden de zorg van een goed hulpverlener in acht te nemen, hij deze informatie achterwege kan laten. Bij tegenstrijdigheid prevaleert de specifieke regeling uit de WGBO.
2. Accountantscontroles bij zorginstellingen
Bij het uitvoeren van de verplichte accountantscontrole kunnen accountants toegang hebben tot dossiers waarin gezondheidsgegevens of andere bijzondere persoonsgegevens zijn opgeslagen. Hiervan is in elk geval sprake bij controles voor accountantsverklaringen die moeten worden afgegeven met betrekking tot zorginstellingen. Het verwerken van gezondheidsgegevens is alleen in specifieke gevallen toegestaan. In de Verzamelwet gegevensbescherming is nu een bepaling opgenomen die ervoor zorgt dat wat moet voor de controle ook kan conform de privacywetgeving.
3. Verwerking van persoonsgegevens van leden van verengingen cliëntenbelangen
Verenigingen voor cliëntenbelangen in zorg en welzijn, zoals patiëntenverenigingen maar ook verenigingen van gehandicaptensport mogen op grond van de Verzamelwet voor intern gebruik gegevens over de gezondheid van hun leden verwerken. Op dit moment is het alleen mogelijk om op basis van uitdrukkelijke toestemming dergelijke gegevens te verwerken en dat leidt tot veel onzekerheid en problemen in de praktijk. Met de Verzamelwet gegevensbescherming is toestemming niet meer vereist.
4. Verwerking medische dossiers bij faillissement
De Verzamelwet gegevensbescherming bevat een grondslag voor het bewaren en beheren van medische dossiers ingeval van bijzondere omstandigheden bij bijvoorbeeld het faillissement van de hulpverlener. Op die manier kunnen taken worden overgedragen aan een andere hulpverlener. Meer over het bewaren en beheren van medische dossiers ingeval van bijzondere omstandigheden leest u in deze blog.
Reageren op de Verzamelwet gegevensbescherming
De internetconsultatie duurt tot 14 juli 2020. U heeft tot dat moment de tijd om uw reactie op de consultatie in te dienen. Loopt u in de zorg tegen gegevensverwerkingen aan waarvoor de AVG of de UAVG geen ruimte lijkt te bieden? Neem dan contact op met Eva de Vries en Lora Mourcous.
