Over precies twee weken is het zover, de Tweede Kamerverkiezing. Om goed voorbereid te kunnen stemmen, hebben wij een klein overzichtje opgesteld met enkele belangrijke privacyvraagstukken en de bijbehorende standpunten van politieke partijen. Korte conclusie: Uit de verkiezingsprogramma’s blijkt dat de VVD en het CDA voornamelijk meer veiligheid willen. D66, SP, GroenLinks (GL), Partij voor de Dieren (PvdD) en de Piratenpartij willen juist meer privacy.
Meer bevoegdheden voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten- Het sleepnet.
Het onderscheidt tussen partijen wordt onder andere goed zichtbaar bij de vraag of veiligheidsdiensten meer of minder bevoegdheden moeten krijgen. Het wetsvoorstel waarmee het grootschalig en ongericht aftappen van het internet mogelijk wordt, is aangenomen door een grote meerderheid in de Kamer. Alleen de SP, GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren, Groep Kuzu/Öztürk en Klein (eenmansfractie) stemden tegen. De rest van de partijen stemden voor. Volgens Norbert Klein (voorheen 50+ nu Vrijzinnige Partij) is het sleepnet strijdig met de grondbeginselen van onze rechtstaat, gaat voorbij aan onafhankelijke rechtelijke beoordeling en schaadt het onze privacy. Volgens Kees Verhoeven (D66) dient er een onderscheidt gemaakt te worden tussen schuldige en onschuldige mensen, dat is nu niet zo. Astrid Oosenbrug heeft als enige PvdA’er tegen het wetsvoorstel gestemd.
Cybercrime en hacken door de politie
Veel partijen willen investeren in het aanpakken van cybercrime. Daarnaast wil het CDA dat politie en justitie meer bevoegdheden krijgen om netwerken binnen te dringen (hacken) (wetsvoorstel computercriminaliteit III). Bij ernstige misdrijven (zedenmisdrijven en levensdelicten) moet er van het CDA een “decryptiebevel” komen, waarmee je verplicht kan worden om je eigen bestanden voor de politie te ontsleutelen. De VVD en 50+ lijken ook meer bevoegdheden te willen geven bij de aanpak van cybercrime, maar gaan niet zo ver als het CDA. De SP wil juist dat het versleutelen van informatie wordt gestimuleerd en wil ook dat de politie geen kennis mag inkopen over zwakheden in software om daar vervolgens gebruik van te maken. Ook GL, PvdD, D66 en de Piratenpartij willen de encryptie versterken. PvdA, PVV, SGP, CU, Denk, VP, FvD en VNL geven geen concrete visie in hun verkiezingsprogramma op cybercrime en hacken door de politie.
Persoonsgegevens bij politie
De politie voldoet al ruim negen jaar niet aan de regels voor de omgang met persoonsgegevens, zoals blijkt uit het door minister van der Steur gepresenteerde privacy verbeterplan en de daaraan voorafgaande privacy-audit van de Auditdienst Rijk (ADR). VVD, PvdA, CU, SGP en FvD willen dit deels oplossen door de regels voor de politie te verminderen. Verder wil de VVD dat: ‘de wijkagent zo min mogelijk achter zijn bureau hoeft te zitten, daarom willen we de wijkagent in staat stellen om alle politietaken eenvoudig en snel te kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld met zijn beveiligde mobiele diensttelefoon’. Hoe het zit met de beveiliging van persoonsgegevens die daarbij verwerkt worden, zeggen ze niet. Ook willen ze het gebruik van “buurtapps” zoals WhatsApp-groepen aanmoedigen. De Piratenpartij vindt juist dat deze apps teveel inbreuk maken op de privacy. De overheid zou dit volgens hen niet moeten “promoten”. De overige partijen schrijven hier niets over in hun verkiezingsprogramma.
Het lijkt erop dat de strijd tussen veiligheid en privacy zich de komende vier jaar gaat voortzetten. Wel is het opvallend dat ten opzichte van 2012 er over het algemeen in verkiezingsprogramma’s minder aandacht wordt besteed aan privacy. Een voorteken? Over twee weken weten we meer.
