Tegenwoordig hebben steeds meer mensen een mobiele telefoon met camera op zak. Met deze camera’s kunnen steeds scherpere kiekjes geschoten worden. In potentie telt Nederland dus miljoenen fotografen. De media profiteren daarvan door steeds vaker een beroep te doen op deze amateurs. Maar mag je zomaar van alles en iedereen foto’s maken én mogen de media dit zomaar publiceren?
In De Telegraaf van 13 oktober stond een kort interview met mij over deze vraag.
Internet maakt het heel makkelijk om iemand aan de publieke schandpaal te nagelen. Een scholier uit Bussum dacht een ‘leuke’ grap uit te halen. Hij verleidde een administratief medewerkster van de school. Terwijl hij haar in een steegje ‘liefkoosde’, liet hij een vriend een foto maken die vervolgens op internet werd geplaatst. De administratief medewerkster heeft aangifte gedaan.
google adwords”);
} else {
document.write(“
“);
}
//–>
Iedereen kan wel aanvoelen dat het maken en publiceren van zulke foto’s niet door de beugel kan. Eigenlijk moet je altijd toestemming vragen”, vertelt advocaat Christiaan Alberdingk Thijm, van SOLV Advocaten. Je mag niet zomaar alles fotograferen. Plaatsen en situaties die je redelijkerwijs als privé kan aanmerken zijn taboe. Al kan de vrijheid van meningsuiting het recht op privacy wel overschaduwen.”
Ook is er verschil tussen de gewone man en de BN’er. Hoge bomen vangen veel wind”, zegt de privacyspecialist, waarmee hij aangeeft dat je een bekend persoon eerder op de foto mag nemen en deze mag publiceren dan een foto van een getrouwde buurman die wel erg intiem bezig is met de plaatselijke kassajuffrouw.
Toch hebben ook bekende Nederlanders recht op privacy. Eerder dit jaar deed de rechter een uitspraak die deze stelling onderschrijft. Willem-Alexander en Máxima wonnen een rechtszaak tegen een bekend roddelblad dat ongevraagd foto’s gemaakt en gepubliceerd had van prinses Amalia tijdens een strandvakantie.
Bovendien hebben bekende personages een recht dat aangeduid wordt met ‘verzilverbare populariteit’. Alberdingk Thijm: Katja Schuurman heeft bijvoorbeeld een contract met de Gouden Gids dat zij tegen een vergoeding haar gezicht mogen gebruiken. Niet elk bedrijf mag zomaar een foto van Katja Schuurman plaatsen naast een product of dienst.”
Auteursrecht
Naast het recht op privacy kan een (amateur)fotograaf ook auteursrecht schenden. Dit gaat alleen op als een gebouw, beeld of ander voorwerp waar auteursrecht op rust de hoofdvoorstelling vormt. Iemand die een foto maakt van een gebeurtenis op de Dam waarbij ook het oorlogsmonument te zien is, schendt geen auteursrecht”, verduidelijkt Alberdingk Thijm.
Steeds meer websites roepen lezers op eigen foto’s en filmpjes op te sturen. Alleen leuke, ontroerende en uiteraard spraakmakende bijdragen worden geplaatst. De verleiding is dus groot om de grenzen van het toelaatbare te overschrijden. Niet echt slim. De eerste verantwoordelijkheid ligt altijd bij de maker”, benadrukt de advocaat. Al gaat de persoon of het bedrijf dat de plaatjes of video’s publiceert ook niet altijd vrijuit.”
Websites, zoals YouTube, die aangeboden materiaal niet screenen en monitoren, zijn in principe niet aansprakelijk. Alleen als zij materiaal na klachten weigeren te verwijderen. Websites daarentegen die wel het binnengekomen materiaal bekijken en bovendien aanbieders laten delen in de winst, zoals het nieuwe Skoeps.nl, kunnen wel aansprakelijk gesteld worden.”
Tot nu toe heeft de Nederlandse rechter volgens Alberdingk Thijm nog geen uitspraak gedaan over zaken omtrent foto- of videomateriaal dat via de mobiele telefoon is verkregen en gepubliceerd. Er hebben al heel wat kwesties gespeeld, maar de meeste zaken worden geschikt.” Toch verwacht de advocaat dat een uitspraak niet lang op zich laat wachten nu het aantal initiatieven waarbij foto’s van burgers worden verzameld toeneemt. Immers, hoe controversiëler, des te meer kans dat een foto of filmpje online verschijnt.
Lees hier het artikel.
