Twenty-First Century Fox en de bedenkers van de tv-serie New Girl zijn aangeklaagd wegens auteursrechtinbreuk. Volgens Stephanie Counts en Shari Gold is New Girl een kopie van haar tv-serie Square One, die zij in de periode 2006 – 2011 hebben bedacht. De serie is gebaseerd op het levensverhaal van Stephanie Counts: nadat ze erachter was gekomen dat haar man een affaire had, is ze bij drie vrijgezelle mannen ingetrokken. Ook in de serie New Girl trekt de hoofdpersoon in bij drie vrijgezelle mannen, nadat ze had uitgevonden dat haar vriend vreemdging.
Auteursrecht op tv-format
Naar Nederlands recht komt een tv-format voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking wanneer het beschikt over een eigen oorspronkelijk karakter en het persoonlijk stempel van de maker draagt. Ideeën zijn niet beschermd, slechts de originele uitwerking van het idee is beschermd. Dit betekent dat het format voldoende concreet moet zijn uitgewerkt, wil het voor bescherming in aanmerking komen.
De combinatie van verschillende elementen die op zichzelf niet auteursrechtelijk beschermd zijn, kan als format beschermd zijn, indien aan die combinatie een oorspronkelijk karakter toekomt. Zo is het idee van een talentenjacht met een ‘blinde’ jury an sich niet beschermd, maar de concrete uitwerking in het format The Voice of Holland komt wel voor bescherming in aanmerking.
In juli 2013 oordeelde de rechtbank Amsterdam dat de serie Hollandse Meesters geen auteursrechtelijk beschermd format is. Het idee om een serie gefilmde portretten te maken van hedendaagse Nederlandse beeldende kunstenaars komt niet voor bescherming in aanmerking en stichting Interakt en Hollandse Meesters hadden onvoldoende onderbouwd welke originele, concrete elementen en vormaspecten er volgens hen maakten dat Hollandse Meesters een auteursrechtelijk beschermd format heeft.
Inbreuk auteursrechten
De maker van het format heeft het exclusieve recht zijn werk openbaar te maken en te verveelvoudigen (kopiëren). Er is sprake van inbreuk op de auteursrechten, wanneer het beweerdelijk inbreukmakende werk in zodanige mate de auteursrechtelijk beschermde trekken van het eerdere werk vertoont dat de totaalindrukken die de beide werken maken te weinig verschillen voor het oordeel dat het eerstbedoelde werk als een zelfstandig werk kan worden aangemerkt (zie Una Voca Particolare, Castaway/Endemol en Hauck/Stokke). Er dient hierbij te worden gekeken naar de punten van overeenstemming en van verschil – in samenhang beschouwd – van de twee formats. Hoe meer auteursrechtelijk beschermde trekken zijn overgenomen, hoe eerder er sprake zal zijn van inbreuk.
In de zaak tussen het Duitse format Turnspringen en Sterren Springen oordeelde Rechtbank Den Haag dat hoewel aan Turnspringen en Sterren Springen hetzelfde idee ten grondslag ligt om bekende personen te laten deelnemen aan een schoonspringwedstrijd, de uitwerking en vormgeving van dat concept bij beiden zeer verschillend zijn. Sterren Springen is daarom geen verveelvoudiging van het format Turnspringen en er is geen sprake van auteursrechtinbreuk.
Square One en New Girl
Volgens de aanklacht stemmen de volgende elementen tussen Square One en New Girl overeen: in beide series is de hoofdpersonage een vreemde, eigenzinnige vrouw van rond de 30 jaar, heet de ex-partner die is vreemdgegaan Spencer en heet de hartsvriendin van de hoofdpersoon CeCe respectievelijk C.C. De plots van beide series draaien om het feit dat de hoofdpersoon intrekt bij drie vrijgezelle mannen, nadat zij erachter is gekomen dat haar vriend is vreemdgegaan. Deze drie mannen hebben in beide series ook dezelfde karaktereigenschappen.
Hoewel duidelijk is dat het concept, de setting, de personages en sommige namen overeenstemmen, is het zonder de onderliggende formats, soortgelijke formats en de afleveringen van beide tv-series te kennen, niet te beoordelen of de totaalindrukken van Square One en New Girl dusdanig overeenstemmen dat er sprake is van een inbreuk. Mijn voorlopige oordeel is dat Counts en Gold zeker een kans maken in de procedure tegen Twenty-First Century Fox en dat een rechter naar Nederlands recht zou kunnen oordelen dat gelet op de genoemde overeenkomsten het format van New Girl een inbreuk is op de auteursrechten van Square One.
Overigens hebben Counts en Golds een bedrag van 10.000 dollar als vergoeding aangeboden gekregen in 2011. Zij hebben dit bedrag afgeslagen, omdat ze naast schadevergoeding als bedenkers van de serie willen worden aangemerkt.
