De Kansspelautoriteit (hierna: “Ksa”) heeft de boete opgelegd voor het illegaal aanbieden van online kansspelen. De betrokken Curaçaose entiteit kreeg een boete van 500.000 euro en een betrokken privépersoon kreeg een boete van 100.000 euro. Deze partijen hebben de kansspelwetgeving overtreden door illegaal online kansspelen aan te bieden aan Nederlandse consumenten.
Om verschillende redenen is het boetebesluit interessant. De Ksa rekent daarin het onrechtmatige handelen van de rechtspersoon toe aan een privépersoon, de enig aandeelhouder in dit geval. Ook besteedt de Ksa aandacht aan de Curaçaose vergunning en de omstandigheid het onder de verleende licenties niet was toegestaan om kansspelen in Nederland aan te bieden. Verder zijn de boeteverzwarende omstandigheden relevant die de zogenaamde basis boete, in dit geval van € 150.000,-, flink hebben verhoogd. Een aantal van die verzwarende omstandigheden bespreken wij hieronder.
De overtreding
Virtual Coin Gaming N.V. (hierna: “VCG”) uit Curaçao heeft zonder vergunning online kansspelen aangeboden in Nederland. Op basis van de Wet op de kansspelen is dit verboden. Via de website futgalaxy.nl en daarna nl.futgamer.com werden de volgende spellen aangeboden: sportprijsvragen (bets), FUT-jackpot en loot boxes. Deze spellen zijn volgens de Ksa aan te merken als kansspelen.
Met het spel bets konden deelnemers wedden op onder andere voetbal- en hockeywedstrijden. Het spel FUT-Jackpot toont gelijkenis met het casinospel Money Wheel uit de Beschikking Casinospelen 1996, hiermee kunnen deelnemers kans maken op de jackpot door een bedrag in zogenaamde FutGalaxy-credits in te zetten. Met de loot boxes van VCG (‘packs’) kunnen deelnemers simulaties van virtuele profvoetballers uit de videospellen FIFA18 en FIFA19 winnen. Bij de kwalificatie van loot boxes verwijst de Ksa naar de uitspraak van de rechtbank Den Haag van 15 oktober 2020 inzake Electronic Arts, waarin onder andere is geoordeeld dat de loot box-variant Packs een kansspel is. In onze blog kunt u meer lezen over loot boxes en de uitspraak van de rechtbank.
De Ksa heeft vastgesteld dat de websites futgalaxy.nl en daarna nl.futgamer.com zich (mede) richtten op de Nederlandse markt. Dit bleek onder andere uit de Nederlandse taalknop, het gebruik van de Nederlandse taal op de websites, de .nl-extensie van futgalaxy.nl, de verwijzing naar “nl” in “nl.futgamer.com”, en de mogelijkheid om via iDEAL te betalen.
Boeteverzwarende omstandigheden
Kwetsbare groepen
De kansspelen van VCG zijn gebaseerd op de FIFA-videospellen, die erg populair zijn onder kwetsbare groepen (minderjarigen en jongvolwassenen). Van deze populariteit heeft VCG gebruik gemaakt, zonder daarbij maatregelen te nemen om deze kwetsbaren te beschermen. Zo werd de leeftijd van de deelnemers niet geverifieerd. Volgens de Ksa heeft VCG haar bijzondere verantwoordelijkheid ten opzichte van kwetsbare groepen onvoldoende genomen, door alleen mee te delen in de algemene voorwaarden dat deelname door personen jonger dan achttien jaar niet is toegestaan.
Verslavingsproblematiek
Het feit dat zogenaamde short-odd-kansspelen, zoals FUT, werden aangeboden speelde ook een rol bij de boeteverzwarende omstandigheden. Bij dergelijke kansspelen zijn volgens wetenschappelijke literatuur meer verslaafde spelers te vinden dan bij long-odd-kansspelen, zoals loterijen. Verwezen wordt in het kader van deze verslavingsproblematiek naar een uitspraak van het Europese Hof van Justitie uit 2010.
“Naast het feit dat er geen direct contact is tussen de consument en de marktdeelnemer, vormen de zeer gemakkelijke en permanente toegang tot kansspelen die op internet worden aangeboden, alsook de potentieel grote omvang en hoge frequentie van het betrokken internationale aanbod – in een omgeving die bovendien wordt gekenmerkt door het isolement van de speler, een klimaat van anonimiteit en het ontbreken van sociale controle – evenveel factoren die een toename van gokverslaving en geldverkwisting door gokken en dus ook van de negatieve sociale en morele gevolgen daarvan in de hand werken.”
Volgens de Ksa kwalificeert het zonder vergunning aanbieden van online kansspelen in verband met deze verslavingsproblematiek als zeer ernstig.
Benadeling consument
VCG stelde bijzondere voorwaarden aan deelname en gebruik account. Deelnemers konden niet vrijelijk over hun saldo beschikken, maar moesten eerst vijf of tien keer spelen voordat een opname mogelijk was. Ook mocht VCG een heffing van tien procent van het verzochte opnamebedrag in rekening te brengen bij de consument, als de consument niet met een bedrag had gespeeld dat minimaal even hoog was als wat hij gestort had (minimum threshold of turnover). Hierdoor liep de consument het risico dat hem een heffing kon worden opgelegd als hij volgens VCG met onvoldoende saldo had gegokt bij de kansspelen van VCG. De consument werd door deze voorwaarden aangezet tot deelname aan illegale kansspelen, met alle daarbij behorende risico’s van dien.
Als de consument langer dan zes maanden niet actief was op een account waarop een saldo in echt geld stond, bleek VCG gerechtigd automatisch iedere maand twintig euro van het saldo van zijn rekening af te boeken. VCG noemde dat onderhoudskosten (maintenance fee). Op deze manier werd de consument op ontoelaatbare manier benadeeld door VCG.
Negatieve effecten
In het boetebesluit zet de Ksa de negatieve effecten uiteen van het illegaal aanbieden van kansspelen. Deze negatieve effecten hebben niet alleen betrekking op consumenten, maar ook op andere aanbieders en de samenleving als geheel. Belangrijk zijn het voorkomen van kansspelverslaving, het beschermen van de consument en het tegengaan van mogelijke fraude en criminaliteit. De kansspelmarkt is erg gevoelig voor verslaving, bedrog, fraude en andere criminaliteit, omdat financieel gewin kan worden behaald zonder dat daar een evenredige inspanning tegenover staat. De Ksa benadrukt het belang van een gereguleerde markt en effectief toezicht op het kansspelaanbod. Het feit dat VCG zich betrouwbaar voordoet via onder meer Twitter is voor de Ksa een ernstige zaak.
Deze en andere omstandigheden zijn door de Ksa aangemerkt als zeer kwalijk, en hebben ervoor gezorgd dat de boete voor VCG is verhoogd van 150.000 naar een half miljoen euro.
Op dit moment is het aanbieden van online kansspelen verboden. Met de nieuwe Wet kansspelen op afstand gaat dit veranderen. Vanaf 1 maart 2021 kunnen aanbieders een vergunningaanvraag indienen voor het online aanbieden van kansspelen op afstand. Dit vergunningenstelsel moet uitvoering geven aan de doelstellingen van het kansspelbeleid, onder andere het voorkomen van kansspelverslaving. Indien u ondersteuning wenst bij het aanvragen van een vergunning of meer informatie wilt over online kansspelen, neem dan contact op met Thomas van Essen of Nina Lodder.