Buitenlandse websites die mogelijk in strijd handelen met Nederlands recht moeten hun website ontoegankelijk maken voor Nederlanders. Dat is de belangrijkste overweging uit een arrest van de Hoge Raad van afgelopen vrijdag. Het ging in deze zaak om de vraag of de Engelse goksite Ladbrokes haar website moest sluiten voor Nederlanders, aangezien het gelegenheid bieden tot kansspelen (gokken) in Nederland is verboden.
Volgens de Hoge Raad zou ons kansspelbeleid “ernstig worden bemoeilijkt” wanneer het aanbieden vanuit Nederland wel en de via internet vanuit het buitenland aangeboden kansspelen niet in strijd met de wet zouden zijn. Daarbij overweegt de Hoge Raad dat er software bestaat die op basis van IP-adressen (de unieke nummers van computers die zijn aangesloten op het internet) Nederlandse computers kan weren van de betreffende website. De Hoge Raad doelt hier op zgn. IP-mapping software, die onder meer door het Amerikaanse bedrijf Quova wordt aangeboden. De Hoge Raad betrekt niet bij zijn oordeel dat deze software niet volmaakt is en niet alle Nederlanders kan weren, omdat ook met een buitenlands IP-adres kan worden ingebeld.
Voor een Nederlands verbod is voldoende dat Nederland in de lijst van landen voorkomt van waaruit de kansspelen worden aangeboden.
“In dit verband is voldoende dat de website waarop de gelegenheid tot deelneming wordt geboden niet met gebruikmaking van de hiervóór bedoelde software de deelneming aan kansspelen onmogelijk maakt en blijkens haar inrichting mede is gericht op potentiële deelnemers in Nederland, hetgeen reeds het geval is indien Nederland is vermeld in een op de website voorkomende lijst van landen van waaruit aan de aangeboden kansspelen kan worden deelgenomen.”
De uitspraak van de Hoge Raad betekent dat iedere website rekening moet houden met de wetgeving in de 263 verschillende landen die zijn aangesloten op het internet. Dat is niet bevorderlijk voor de elektronische handel. In mijn boek Het Nieuwe Informatierecht heb ik al voor deze ontwikkeling gewaarschuwd. Daar schreef ik:
“Op zichzelf verdient het aanbeveling dat rechters de reikwijdte van hun uitspraken beperken tot hun eigen territorium, maar een overvloedige toepassing van de mapping-technologie heeft tot gevolg dat het internet wordt gecompartiliseerd in landelijke intranetten.
De kracht van het internet is juist het wereldwijde karakter daarvan. Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft terecht eens opgemerkt dat het internet tot bloei is gekomen zonder beperkingen met betrekking tot hetgeen al dan niet online gezegd kon worden. Rechters moeten daar rekening mee houden en bij voorkeur terughoudend zijn in het aannemen van rechtsmacht in grensoverschrijdende geschillen. Eigen recht eerst, leidt tot digitaal landjepik.”
