Het hof Amsterdam heeft deze week geoordeeld dat de uitzending van de heimelijk gemaakte opnames door PowNed van een tête-à-tête tussen Onno Hoes (voormalig burgemeester van Maastricht) en een jongeman niet onrechtmatig was.
De zaak loopt inmiddels al meerdere jaren en gaat kortgezegd over het volgende. Hoes werd eind 2013 in het openbaar gespot terwijl hij met een jongeman aan het zoenen was. Daar is zowel in de media als in de gemeenteraad in Maastricht commotie door ontstaan. Een hele tijd later heeft PowNed heimelijk beeld- en geluidsopnames gemaakt van een ontmoeting tussen Hoes en een andere jongeman. Deze beeld- en geluidsopnames heeft PowNed uitgezonden in haar nieuwsprogramma PowNews en daar was Hoes natuurlijk niet blij mee. Hij spande een rechtszaak aan tegen PowNed.
Samenvattend heeft de rechtbank in eerste aanleg geoordeeld dat de heimelijk gemaakte opnamen door PowNed geoorloofd waren, maar dat zij door openbaarmaking daarvan onrechtmatig heeft gehandeld jegens Hoes. Over dit vonnis hebben wij eerder een blog geschreven die hier te vinden is. Het hof Amsterdam heeft deze week het vonnis van de rechtbank vernietigd en heeft geoordeeld dat niet alleen het maken van de opnamen geoorloofd was, maar zelfs dat de uitzending door PowNed niet onrechtmatig was.
Bij de beantwoording van de vraag of de uitzending van de opnamen onrechtmatig was moet een belangenafweging worden gemaakt tussen het recht op vrijheid van meningsuiting (artikel 10 EVRM) van PowNed en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (artikel 8 EVRM) van Hoes, aldus het hof. Het belang van PowNed is met name dat zij als publieke omroepvereniging zich in een nieuwsprogramma kritisch, informerend, opiniërend en waarschuwend moet kunnen uitlaten over misstanden die de samenleving raken. Het belang van Hoes is met name daarin gelegen dat zijn privacy niet onnodig wordt geschonden.
Volgens het hof is in dit geval met name van belang dat Hoes een publieke figuur is en dat hij zelf zijn privéleven tot onderwerp van publieke aandacht en van politieke beoordeling heeft gemaakt. Hoes heeft in de nationale media zelf de verbinding gemaakt tussen het zoen-incident in 2013 en zijn functie als burgemeester van Maastricht. Dat leidt er volgens het hof toe dat ook deze ontmoeting tot onderdeel van het publieke debat mocht worden gemaakt.
Het hof erkent dat de methode die PowNed heeft toegepast op indringende wijze inbreuk heeft gemaakt op het privéleven van Hoes, met name met betrekking tot het uitzenden van het gesprek van expliciet seksuele aard. Toch oordeelt het hof uiteindelijk dat de vrijheid van meningsuiting van PowNed prevaleert boven het recht van Hoes op eerbiediging van zijn privéleven. Bij dit oordeel weegt mee dat de opnamen zijn gemaakt in openbare ruimten. Daarnaast acht het hof van belang dat PowNed de uitzending nooit heeft herhaald en van haar website heeft verwijderd. Dit brengt met zich mee dat de inbreuk op het privéleven weliswaar van indringende aard was, maar dat die beperkt is gebleven tot het maken van opnamen in publiek toegankelijke ruimten en tot het uitzenden daarvan in de periode waarin de gebeurtenissen actueel waren.
Het hof geeft vervolgens nog mee dat dit niet betekent dat media een vrijbrief hebben om publieke personen heimelijk te filmen, maar het gaat volgens het hof ook te ver om een dergelijk middel alleen toelaatbaar te achten in het geval dat sprake zou zijn van strafbare feiten. Doorslaggevend was in dit geval dat beeld en geluid in voldoende mate relevant waren voor een eerder geopend publiek en politiek debat over de vrijheden van Hoes als burgemeester in Maastricht.
