De Europese Commissie heeft een reeks maatregelen aangekondigd om de verkiezingen voor het Europees Parlement volgend jaar op een vrije, eerlijke en veilige manier te laten verlopen. Het gaat onder meer om strengere regels voor de financiering van Europese politieke partijen en het bevorderen van transparantie met betrekking tot online politieke reclame. Met de voorstellen wil de Commissie de verkiezingen beschermen tegen potentiële gevaren en ‘de weerbaarheid van de democratische systemen van de Unie versterken’.
Gezien de recente massale online desinformatiecampagnes, waarbij ingezet werd op de ondermijning van het vertrouwen in en de geloofwaardigheid van verkiezingen, zijn maatregelen noodzakelijk. Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie zei in zijn Staat van de Unie toespraak: “We moeten onze vrije en eerlijke verkiezingen beschermen. Daarom stelt de Commissie vandaag nieuwe regels voor om onze democratische processen beter te beschermen tegen manipulatie door derde landen of particuliere belangen.” Met het oog op de Europese verkiezingen van volgend jaar is het volgens de Commissie ‘van essentieel belang dat de democratische weerbaarheid van Europa wordt versterkt’ en moeten de regels voor transparantie en de bescherming van het verkiezingsproces tegen buitenlandse inmenging ook online gelden.
Het pakket maatregelen dat door de Europese Commissie is voorgesteld bestaat uit:
– Richtsnoeren voor de toepassing van de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming. Dankzij die richtsnoeren zullen nationale autoriteiten en Europese en nationale politieke partijen in het kader van de verkiezingen hun EU-verplichtingen inzake gegevensbescherming kunnen nakomen, als gevolg van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). De Europese Commissie wijst alle betrokkenen bij de Europese verplichtingen in dit verband op hun verplichtingen op het vlak van gegevensbescherming. Daarbij refereert zij aan de zaak-Cambridge Analytica en de in het algemeen toenemende impact van het zeer gericht viseren van kiezers op basis van hun persoonsgegevens;
– Een wetswijziging met het oog op strengere regels voor de financiering van Europese politieke partijen. Een wijziging van de verordening inzake partijfinanciering moet ervoor zorgen dat financiële sancties opgelegd kunnen worden als de gegevensbeschermingsregels worden geschonden om de uitkomst van de Europese verkiezingen opzettelijk te beïnvloeden. Deze sancties bestaan uit een boete en het uitsluiten van Europese financiering;
– Een verordening tot bundeling van de middelen en deskundigheid op het vlak van cyberbeveiligingstechnologie door de introductie van onder meer een Europees kenniscentrum voor cyberbeveiliging;
– Maatregelen voor nationale autoriteiten, politieke partijen en media om hun netwerken en informatiesystemen te beschermen tegen cyberdreigingen;
– Een aanbeveling inzake electorale samenwerkingsnetwerken, online transparantie, bescherming tegen cyberincidenten en de bestrijding van desinformatiecampagnes. Doel is dat de autoriteiten eventuele bedreigingen snel kunnen opsporen, informatie kunnen uitwisselen en snel en goed gecoördineerd kunnen reageren;
– Een aanbeveling op het vlak van online politieke reclame en het viseren van doelgroepen. Als gevolg hiervan moeten politieke partijen en campagneorganisaties informatie verstrekken over hun uitgaven voor online reclamecampagnes en burgers infomeren over de doelgroepcriteria die worden gebruikt om informatie te verspreiden.
De maatregelen die zijn voorgesteld, vullen andere acties van de Europese Commissie aan. Verwezen wordt hierbij naar de AVG, de uitgebreide reeks maatregelen voor een sterke cyberbeveiliging in de EU en de inspanningen om online desinformatie tegen te gaan.
Lees de factsheet van de Europese Commissie over Vrije en eerlijke Europese verkiezingen hier.
