Afgelopen week stond in De Groene Amsterdammer een aardig artikel over file-sharing. In De Hydra is terug. Het veelkoppige monster van de internetpiraterij gaan de schrijvers op zoek naar de beweegredenen achter het up- en downloaden van muziek, films en software.
Zoals ik het begrijp, staat de hydra symbool voor de creatieve industrie. Het klassieke auteursrecht krijgt hier maar moeilijk vat op. Anderzijds is de hydra een metafoor voor het streven naar een gebruiksvriendelijker auteursrecht.
Dit conflict van belangen deed me denken aan een vak dat ik in mijn eerste jaar aan de UvA volgde. Hoewel Conflictbeslechting inmiddels geen onderdeel meer uitmaakt van het curriculum, biedt het boek dat hiervoor de basis vormde nog altijd een prima analyse van de rol van het recht.
In A Critical Introduction to Law maken de schrijvers onderscheid tussen de primaire en secundaire realiteit. De primaire realiteit bestaat uit het geheel van gedragsregels die eigen zijn aan ons alledaagse leven. De secundaire realiteit is in staat deze te normeren.
Het recht is onderdeel van de secundaire realiteit. Het maakt aanspraak op het hoogste gezag en kan zodoende overtreders van de samenleving uitsluiten.
Handhaving is echter problematisch. Gebruik van geweld laat zien de gewenste orde niet vanzelfsprekend is en derhalve geen oplossing biedt voor problemen die in de primaire realiteit bestaan.
De inhoud van regels vloeit daarnaast voort uit de belangen van de machtigsten in de samenleving. De democratie is vooral een vehikel voor de wereldwijde verspreiding van het liberaal kapitalisme dat eigen is aan de Rule of Law. Binnen deze ideologie ligt de nadruk op individuele keuzevrijheid en de juistheid van marktwerking.
Tegen deze achtergrond is de discussie over internetgebruik vooral een over het gebrek aan dynamiek tussen de primaire en secundaire realiteit. Terwijl het auteursrecht van oudsher is gebaseerd op het exploitatie- en verbodsrecht van individuele makers, bestaat er een maatschappelijke behoefte aan erkenning van het gemeenschapsbelang: copyright versus copyleft.
Ik ben benieuwd of ook beleidsmakers van deze notie doordrongen zullen raken…