Google moet e-mails die buiten de VS zijn opgeslagen overhandigen aan de FBI. Dit oordeelde een Amerikaanse rechter vorige week in verband met een fraude onderzoek in de VS. De vraag die voorlag was of de FBI het recht heeft om Google te dwingen om e-mails van Amerikanen die op buitenlandse servers zijn opgeslagen te overhandigen. Het verplaatsen van in het buitenland opgeslagen e-mails naar de VS om daar vervolgens aan de FBI te worden overhandigd, is volgens de rechter geen onwettig verzoek.
Microsoft case
De uitspraak is opmerkelijk omdat deze ingaat tegen een uitspraak in hoger beroep van vorig jaar, waarin werd geoordeeld dat Microsoft de data op buitenlandse servers in Ierland niet hoefde te overhandigen aan de Amerikaanse regering. Microsoft voerde aan dat zij niet aan de opdracht hoefde te voldoen, omdat de data in het buitenland was opgeslagen. Het Amerikaanse Ministerie van Justitie moest de Ierse regering via een verdrag verzoeken om toegang tot de data te kunnen krijgen, aldus Microsoft. De rechter oordeelde dat zij niet bevoegd was het zogenaamde vermoeden van extraterritorialiteit opzij te zetten, zoals de regering voorstelde. Een ‘bevel’ van de FBI moest volgens de rechter niet zo geïnterpreteerd worden dat een service provider gehouden zou zijn om materiaal van buiten Amerikaanse grenzen te verkrijgen.
Google case
Vorige week oordeelde de rechter echter dat de opdracht tot het verplaatsen van e-mails van een buitenlandse server wel gehonoreerd moet worden. Zo zou er onder meer geen sprake zijn van ‘substantiële inmenging’ met de rechten van de gebruiker van het e-mailaccount, nu de privacy inmenging pas plaatsvindt ten tijde van openbaarmaking in de VS.
In de uitspraak is te lezen dat Google elk jaar 25.000 verzoeken krijgt van overheidsinstanties die zien op het verstrekken van gegevens van gebruikers ten behoeve van strafzaken (zie pagina 8 van de uitspraak). Volgens Google heeft alleen het Legal Investigations Support Team toegang tot de inhoud van de communicatie om aan dergelijke verzoeken te voldoen. De medewerkers van dit team hebben alleen toegang tot data die is opgeslagen op computers in de VS, zodat men geen toegang heeft tot data op computers in andere landen.
Google heeft inmiddels laten weten in beroep te gaan tegen de uitspraak van de rechter, verwijzend naar het juridische precedent uit de Microsoft-zaak:
“The magistrate in this case departed from precedent, and we plan to appeal the decision. We will continue to push back on overbroad warrants.”
Technologie vs wetgeving
In beide zaken ging het over een bevel van de FBI op basis van een wet uit 1986, de zogenaamde Stored Communications Act. Deze wetgeving wordt al enige tijd beschouwd als ‘hopeloos verouderd’, gezien de ontwikkeling van de technologie en de wet die dit zou moeten reguleren. In de Microsoft-zaak verklaarde de rechter dat het tijd is voor een herziening van de wet in kwestie, waarbij de privacy gewaarborgd blijft, maar wordt voorzien in een betere balans tussen internationale rechtshandhaving en de verplichtingen van de dienstverlener in de mondiale context waarin dit conflict is ontstaan.
