Voordat de Amsterdamse drukkerij Lindeboom de Hoge Raad in 1919 zover kreeg ook maatschappelijk onbetamelijk handelen als onrechtmatige daad te zien, waren ze daar in 1910 nog niet toe bereid bij het onbehoorlijk optreden van een Zutphense juffrouw. In die laatste zaak ging het om een lekkage. In eerste instantie weigerde juffrouw De Vries de hoofdkraan die zich in haar pand bevond dicht te draaien. Ze geloofde niet dat er iets aan de hand was en zag het aanbellen als een onnodige verstoring van haar nachtrust. Haar niet kordate optreden leidde tot grote schade aan een partij leer.
Gisteren was een zaak in het nieuws die hier aan doet denken: Dronter gezin al jaren bedreigd vanwege geografische coördinaten.
De link tussen online en de fysieke wereld
Alles wat zich op internet afspeelt heeft een link met de fysieke wereld. Het aanbrengen van die link zie ik als de kern van het internetrecht:
“Het tweede gebod brengt cyberspace en de fysieke ruimte bij elkaar. Dit moet wel op de juiste wijze gebeuren. Deze niet altijd eenvoudige koppeling is de kern: uit recht en internet ontstaat internetrecht.”
Het middelpunt van Nederland
Bij het linken van websites aan de fysieke wereld gaat het hier mis. Mensen proberen te achterhalen wie achter een website van fraudeurs zit. Of – zoals demonstranten afgelopen zondag, die een vliegtuig met een banner met daarop “Koud he? Videre” zagen – op zoek waren naar degenen achter de site Videre.fail:
“Sinds de Corona Crisis is het aantal wappies enorm gegroeid. Dat vinden wij natuurlijk enorm kut. Of ze nou bekende (wannabe) politici zijn, of gewoon een sukkel die denkt te strijden voor “Onze Vrijheid” wij plaatsen ze hier met hun eigen woorden. Iets waar zij blijkbaar enorm veel problemen mee hebben.“
Van de genoemde site is niet het fysieke adres te achterhalen. Sites als IPadress.com geven in plaats daarvan dan de coördinaten van het exacte middelpunt van Nederland. Dat is precies waar het gezin Huijbregts aan de Haringweg in Dronten woont. Als je de coördinaten invoert in Google, kom je daar terecht. Dus denken wappies, opgelichten, etc. dat ze daar moeten zijn. Dat leidt online en offline tot bedreigingen en andere narigheid.
Is Google iets te verwijten?
Op zich doet Google niks verkeerds. Net zoals de Zutphense juffrouw de leiding niet had laten breken. Alleen net als dat de juffrouw de hoofdkraan dicht kon draaien, kan Google hier best iets aan doen. Google verschuilt zich achter de CIA, die geven nl. het exacte middelpunt van Nederland aan op hun site. Ook daar is niks verkeerds aan. Dus als de CIA en Google niks doen, blijft de familie Huijbregts lastig gevallen worden.
Zwartepoorte
In de zomer van 2011 deed het Hof Amsterdam uitspraak in een enigszins vergelijkbare kwestie. In die zaak werd door Google in de zoekresultaten selectief informatie van de site Klup.nl weergegeven, waardoor het leek alsof het bedrijf Zwartepoorte failliet was. Deze BMW dealer was echter niet failliet. In plaats van Google aan te spreken, ging het bedrijf naar Klup.nl. Die gaven aan niks verkeerd te doen, maar dat het door Google kwam. Op zich klopte dat, maar een, ook volgens de beheerders van Klup.nl kleine, ingreep op de site (die overigens om andere redenen niet deugde, zie mijn annotatie) had er voor kunnen zorgen dat er geen schade meer zou zijn voor het ten onrechte in Google zoekresultaten als failliet weergegeven bedrijf Zwartepoorte.
De oplossing?
Het midden van Nederland is het midden van Nederland, dat kun je moeilijk aanpassen. Toch kan ik me voorstellen dat de CIA gezien de gevolgen bereid is hier iets aan te doen. Ook zou je aan sites als IPadress kunnen vragen zorgvuldiger te zijn bij het verstrekken van dergelijke informatie. Bijvoorbeeld als het middelpunt wordt vermeld, aangeven dat dit NIET het adres is. Of dat dit middelpunt van Nederland een default waarde is als er geen adres bekend is in Nederland.
Gezien de mensen die op deze manier fysieke informatie van een website proberen te achterhalen blijkbaar niet beschikken over kritisch vermogen, zou ook Google een hand kunnen reiken. In plaats van te volharden in hun onschuld, wat in de kern ook klopt. Zoals de Zutphense Juffrouw gelijk de hoofdkraan had kunnen uitdraaien, kan Google bijvoorbeeld een pop-up plaatsen bij dit coördinaat met “LET OP! Dit coördinaat is het exacte midden van Nederland en de boerderij heeft vermoedelijk niks te maken met de site waar u meer over wil weten”. Of iets anders slims. Maar helemaal niets doen is wat mij betreft maatschappelijk onbetamelijk. Zoals ik onlangs ook in ander verband aanhaalde “With great power comes great responsibilty”.
Beeld: Google Earth. Data SIO, NOAA, U.S. Navy, NGA, GEBCO Landsat / Copernicus IBCAO U.S. Geological Survey