Afgelopen tijd hebben verschillende media voor ophef gezorgd met betrekking tot aankomende Europese regelgeving inzake social media. Jongeren onder de 16 jaar zouden zonder toestemming van hun ouders geen gebruik meer mogen maken van social media wanneer de regels van kracht worden. Algemeen zou nu een leeftijdsgrens van 13 jaar worden gehanteerd door diverse social media sites, waardoor met de nieuwe regels strenger wordt opgetreden, zo berichtten de media.
Om welke nieuwe regels gaat het?
Met de aankomende Europese regels wordt gedoeld op de Algemene Verordening Gegevensbescherming (“AVG”) die op 25 mei 2018 in werking zal treden. Deze AVG moet – kort gezegd – zorgen voor een samenhangende en eenvormige toepassing van de regels met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens. De wet waarin de huidige regels met betrekking tot persoonsgegevens zijn neergelegd, de Wet bescherming persoonsgegevens (“Wbp”), zal plaats moeten maken wanneer de AVG van kracht wordt. Op het gebied van gegevensbescherming zal dan ook het één en ander veranderen door de komst van de AVG.
Toestemming & gebruik social media
Met het gebruik van social media worden persoonsgegevens verwerkt, zodat de Wbp en de AVG van toepassing (zullen) zijn op het gebruik van social media. Gebruikers van social media dienen op grond van deze regelgeving toestemming te geven voor de verwerking van hun persoonsgegevens. Doorgaans wordt de vereiste toestemming gegeven door akkoord te gaan met de gebruiksvoorwaarden, zodat gebruik kan worden gemaakt van de desbetreffende social media en de gegevens rechtmatig worden verwerkt. Ten aanzien van de toestemming van kinderen worden nadere eisen gesteld, aangezien kinderen kwetsbaar worden geacht en een nog niet ontwikkeld vermogen hebben om zelf keuzes te maken. Voor kinderen jonger dan 16 jaar geldt dat toestemming van de ouder nodig is voor de verwerking van persoonsgegevens en het gebruik van social media. Dit geldt zowel op grond van de Wbp als onder de AVG. Tot zover verandert er dus niets wanneer de Europese regels van kracht zullen worden.
Op grond van de AVG mogen lidstaten echter voorzien in een lagere leeftijd dan 16 jaar, mits deze leeftijd niet onder de 13 jaar ligt. Hoewel een dergelijke regel op dit moment niet bestaat hanteren veel social media sites nu ook al een minimum leeftijd van 13 jaar (Snapchat, Instagram, Facebook). In sommige gevallen is namelijk geen expliciete ouderlijke toestemming nodig. Naar huidig recht wordt toestemming van de ouder verondersteld te zijn gegeven in geval de rechtshandeling in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk is. Met deze regel wordt tegemoet gekomen aan de maatschappelijke realiteit dat veel minderjarigen zelfstandig rechtshandelingen kunnen verrichten. Zo is expliciete toestemming van een ouder niet nodig wanneer een kind van 14 een brood of een pak melk koopt, maar wel bij het kopen van een auto of scooter. Aangezien veel kinderen onder de 16 jaar op social media zitten en dit in het maatschappelijk verkeer daarom gebruikelijk is, zal toestemming worden verondersteld te zijn gegeven. Ook op dit punt hoeft er met de komst van de AVG weinig te veranderen, anders dan dat 13 jaar als harde ondergrens wordt aangemerkt.
In het kort
Kinderen jonger dan 16 jaar hebben nu en onder de nieuwe regels dus in beginsel toestemming nodig van hun ouders om gebruik te maken van social media. Hierop bestaat een uitzondering voor handelingen die in het maatschappelijk verkeer gebruikelijk zijn, zodat kinderen onder de 16 jaar in dit geval geen expliciete ouderlijke toestemming nodig hebben. Deze leeftijd zal met de komst van de AVG niet lager mogen worden dan 13 jaar. Kind kan de post doen!
