Facebook heeft deze week haar nieuwe Marketplace gelanceerd in onder meer de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Australië en Nieuw-Zeeland. De bedoeling is dat deze digitale markt binnen enkele maanden ook naar Nederland komt en de concurrentie zal aangaan met andere tweedehandssites zoals Marktplaats.nl. Volgens Facebook is de dienst volledig zelfstandig en gratis te gebruiken. De keerzijde is wel dat weinig tot geen toezicht, ook weinig tot geen bescherming inhoudt. Denk daarbij aan frauduleuze aanbiedingen of illegale producten. Facebook trekt bij voorbaat haar handen ervan af en claimt niet verantwoordelijk te zijn voor de transacties. ‘Een aankoop via een Facebook-verkoopgroep vindt plaats tussen jou en de verkoper.’
Leuk zo’n opmerking, maar als tussenpersoon kan Facebook zich zeker niet aan alle verantwoordelijkheid onttrekken. Dit blijkt onder meer uit klassiekers als Stokke/Marktplaats en het Europese L’Oréal/EBay arrest. Uit dergelijke arresten hebben we geleerd dat tussenpersonen in principe niet aansprakelijk zijn voor de gedragingen van hun gebruikers, maar daar wel verantwoordelijk voor kunnen zijn. Een tussenpersoon moet namelijk in hoge mate reageren en anticiperen op onrechtmatige content van diens gebruikers. Zodra hij hiervan op de hoogte is, zal hij moeten overgaan tot het verwijderen van die content. Doet hij dit niet, dan riskeert hij alsnog aansprakelijkheid. Pas zodra Facebook actief mee gaat onderhandelen, kan zij volledig buiten de beschermde positie van een tussenpersoon vallen.
Gezien de beperkte mate van toezicht, ging het dan ook vrijwel direct na de lancering fout en kon je plotseling voor een habbekrats een pistool, drugs, baby’s of zelfs iemands zwangere vriendin aanschaffen. Inmiddels heeft Facebook via USA TODAY haar excuses aangeboden en heeft ze beloofd haar jonge Marketplace op te zullen schonen. Volgens Mary Ku, Product Management Director bij Facebook, lag het aan een technisch mankement waardoor het bedrijf niet automatisch kon differentiëren tussen legale en illegale aanbiedingen.
Facebook heeft overigens al langer last van illegale handel en besloot daarom begin dit jaar alle wapenhandel via het platform te verbieden. Uit onderzoek is echter gebleken dat het louter aanpassen van haar ‘policy’ weinig tot geen effect heeft gehad. Dit is op zich niet onverklaarbaar, gezien haar rol als tussenpersoon en de bescherming die zij daardoor geniet. De vraag is nu of dit wel gaat lukken op haar nieuwe Marketplace platform.
Niet alleen op het gebied van illegale handel wordt Facebook in de gaten gehouden. Duitsland openbaarde gisteren via de Financial Times onderzoek te gaan doen naar de mogelijke aansprakelijkheid van Facebook voor het tekortschieten in het verwijderen van grote hoeveelheden racistische content. Hier later meer over.
