Met het jaar 2016 achter de rug richten wij ons graag op de (verwachte) TMC ontwikkelingen in het jaar 2017. In het wetgevingsprogramma van de Rijksoverheid is te lezen dat 2017 hoofdzakelijk in het thema zal staan van de parlementaire behandeling en afronding van wetsvoorstellen die in de afgelopen periode tot stand zijn gekomen. Van uitstel, komt in 2017 dus geen afstel.
Het belooft een druk en spannend jaar te worden. Niet alleen vanwege de Tweede Kamer verkiezingen die op 15 maart zullen plaatsvinden, maar ook vanwege een aantal zeer interessante veranderingen in het wetgevingslandschap op het gebied van privacy, cybercriminaliteit, (online) kansspelen en de digitalisering van het procesrecht (KEI). Zodoende zullen wij hieronder een aantal van deze veranderingen nader belichten.
Computercriminaliteit
Computercriminaliteit III
Effectieve aanpak van cybercriminaliteit blijft ook in 2017 hoog op de agenda staan. Aanpassing van wetgeving is volgens de wetgever noodzakelijk vanwege technologische ontwikkelingen. Zo zijn de straffen voor cybercriminaliteit al verhoogd en is het wetsvoorstel Computercriminaliteit III aangenomen door de Tweede Kamer (20 December 2016). Met dit voorstel mogen politie en justitie straks heimelijk en op afstand (online) onderzoek doen in computers (pc, mobiele telefoon of server). Opsporingsambtenaren krijgen bovendien meer onderzoeksmogelijkheden bij de opsporing van ernstige delicten. Zo kunnen zij bij een ernstig misdrijf communicatie aftappen of observeren en bij een zeer ernstig misdrijf (mensenhandel of deelname aan een terroristische organisatie) gegevens ontoegankelijk maken of kopiëren.
Bewaarplicht telecommunicatiegegevens
Op 8 april 2014 wees het Hof van Justitie (HvJ) een arrest in de gevoegde zaken Digital Rights Ireland en Seitlinger (C-293/12 en 594/12), waarin het HvJ de Richtlijn dataretentie (bewaarplicht voor telecomaanbieders) ongeldig verklaarde. Volgens het HvJ maakte de Richtlijn geen enkel onderscheid, beperking of enige uitzondering op de bewaarplicht naargelang de ernst van de criminaliteit. Het nieuwe wetsvoorstel van minister Van der Steur stelt een nieuw bewaartermijn voor van 6 maanden voor internetgegevens (zoals IP-adressen) en 12 maanden voor telefoniegegevens (zoals nummers en duur van het gesprek). Tevens worden de verschillende categorieën van te bewaren gegevens beperkt tot de gegevens die strikt noodzakelijk zijn voor de opsporing en vervolging van ernstige misdrijven.
Verder komt er een strikte toegang tot de bewaarde gegevens. De officier van justitie krijgt pas toegang tot de bewaarde (verkeers)gegevens na toestemming van de rechter-commissaris. Deze rechterlijke toets is voor burgers een extra waarborg. Ook worden aanbieders van telecommunicatiediensten verplicht hun gegevens op te slaan en te verwerken binnen de Europese Unie, zodat adequaat toezicht op de bescherming van persoonsgegevens gegarandeerd is.
De digitalisering van het procesrecht
Kwaliteit en Innovatie Rechtspraak (KEI)
Samen met de rechtspraak werkt de Regering aan het programma KEI (Kwaliteit en Innovatie Rechtspraak) met als doel een vereenvoudiging, uniformering en digitalisering van het procesrecht voor civiele en bestuursrechtelijke zaken. De minister van VenJ heeft hiervoor de benodigde wetsvoorstellen opgesteld (KEI I, II, III en IV), welke recent (juli 2016) door de Eerste Kamer zijn aangenomen. Ze treden vanaf begin 2017 gefaseerd over een aantal jaren in werking. In elke fase wordt 1 type zaak gedigitaliseerd.
Kansspelen en Casino’s
Wetsvoorstel Kansspelen op afstand
Naar verwachting treedt het wetsvoorstel in 2017 in werking. Deze wet maakt het mogelijk om legaal online kansspelen aan te bieden in Nederland en voorziet onder meer in bescherming van spelers tegen kansspelverslaving. Momenteel kent de Wet op de kansspelen (Wok) geen vergunningsmogelijkheid voor het aanbieden van online kansspelen.
Daarnaast wordt het toezicht op (online) kansspelaanbieders versterkt: er is beter toezicht op eerlijk spel, maar ook om fraude en witwassen te voorkomen. De modernisering van het kansspelbeleid betreft ook de casinomarkt. Het streven is volgend jaar ook de wet herinrichting van de casinomarkt in werking te laten treden. Het huidige monopolie op speelcasino’s wordt vervangen door een meervergunningenstelsel. Dit wetsvoorstel is tevens onderdeel van een groter plan van het ministerie van Veiligheid en Justitie om het kansspelbeleid te moderniseren. Lees meer: Modernisering Kansspelbeleid.
Privacy
De Algemene verordening gegevensbescherming
In mei 2016 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) tot stand gekomen. De AVG zal met ingang van 25 mei 2018 van toepassing zijn. De uitvoering van deze Europese verordening vergt een omvangrijk wetgevingspakket, waaronder intrekking van de Wet bescherming persoonsgegevens. Het wetsvoorstel ter uitvoering van de AVG (uitvoeringswet) zal begin 2017 bij de Tweede Kamer worden ingediend.
De kaderwet gegevensuitwisseling samenwerkingsverbanden die de grondslag moet gaan vormen voor o.a. predictive policing beoogt de uitwisseling van persoonsgegevens binnen samenwerkingsverbanden van overheidsorganen te vergemakkelijken en zal naar verwachting begin 2017 bij de Tweede Kamer worden ingediend.
