De internationale handel in namaakgoederen bedroeg in 2016 wereldwijd 460 miljard euro. Dit blijkt uit het persbericht van het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO) inzake de handel in namaak en vervalste goederen. Ter vergelijking, het Bruto Binnenlands Product van België was in dat jaar ongeveer 422 miljard Euro.
Toenemend probleem
Namaak is een wereldwijd probleem dat bovendien gestaag lijkt te groeien: in 2013 werd in een soortgelijk onderzoek door het EUIPO de totale waarde van de handel in namaak en vervalste goederen nog geschat op 338 miljard euro. In een periode van wereldwijde recessie is de financiële omvang dus flink toegenomen. Het EUIPO noemt deze ontwikkeling dan ook verontrustend. Bijna 7% van de goederen geïmporteerd in de Europese Unie uit derde landen is volgens het onderzoek nagemaakt of vervalst.
Kledingindustrie
Een van de sectoren die doorgaans hard getroffen wordt door counterfeit-producten is de kledingindustrie. Qua handelsvolume in namaakgoederen eindigt de kledingindustrie op de tweede plaats, na de schoenenindustrie. Een groot verschil is dat deze namaakartikelen allang niet meer alleen beschikbaar zijn op lokale markten tijdens de vakantie. Veel van de namaakkleding wordt tegenwoordig simpelweg aangeboden op het internet, met name via social media.
Online opsporen
Het internet heeft de afzetmarkt voor aanbieders van nepartikelen enorm vergroot. Het internet biedt echter ook mogelijkheden voor rechthebbenden om hiertegen op te treden. In dat kader is het belangrijk om met enige regelmaat het internet af te speuren op namaak. Veilingplatforms als Marktplaats en Ebay zijn laagdrempelig voor aanbieders van counterfeit-producten en daarom populair. Een grote hoeveelheid van het aanbod namaakproducten zal daarnaast worden verkocht op social media. Op Instagram werden alleen al vorig jaar meer dan 2000 accounts verwijderd waarop namaakartikelen werden verkocht. Waarschijnlijk is dit slechts een fractie van het totale aanbod.
Tussenpersonen
Blijkt inderdaad dat producten worden aangeboden die inbreuk maken op bijvoorbeeld een ontwerp of merk, dan kan daar uiteraard tegen worden opgetreden. Belangrijk daarbij is om eerst bewijs van de inbreukmakende advertenties te verzamelen. Niet in alle gevallen zal meteen duidelijk (kunnen) zijn wie de aanbieder is. In die situatie kan een rechthebbende zich richten op de online tussenpersoon zoals Facebook en Ebay. Zo heeft Tommy Hilfiger recent nog met succes in een procedure gevorderd dat Facebook (de persoons)gegevens moet afstaan van adverteerders die beroepsmatig namaakartikelen van Tommy Hilfiger aanbieden. Bovendien werd Facebook verplicht passende maatregelen te treffen tegen stelselmatige inbreuk via de door haar aangeboden advertentiedienst.
Wat kunt u doen?
Bij de constatering dat inbreuk wordt gemaakt, is het aan te raden ook daadwerkelijk maatregelen te treffen. Voor sommige rechten, zoals het merkenrecht, geldt dat u verplicht bent om proactief op te treden omdat anders het recht op handhaving verloren kan gaan.
Het probleem van handhaving op het internet is dat vaak niet duidelijk is wie de producten aanbiedt. Dit gebeurt vaak onder een willekeurige accountnaam waaruit geen contact- of adresgegevens blijken. In dat geval kunt u ervoor kiezen om persoonsgegevens te vorderen van het platform dat fungeert als tussenpersoon, zoals social media of een veilingplatform. Een dergelijk verzoek is gebonden aan strenge eisen. Platforms mogen vanwege de privacybelangen van hun gebruikers niet zomaar deze NAW-gegevens verstrekken.
Mocht u nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met Jesse Vermeij.
