Bij beschermde oorsprongs- en geografische benamingen kan men ervan uitgaan dat het product daadwerkelijk uit de streek komt die op het product staat vermeld. Zo is ‘Ardense salami’, oftewel ‘saucisson d’Ardenne’, beschermd als geografische aanduiding en moet het worden geproduceerd in de Ardennen. De Vlaamse regering heeft echter onlangs besloten dat twee bekende producenten van ‘Ardense salami’ hun productie niet daadwerkelijk naar de Ardennen hoeven te verplaatsen om hun salami ‘Ardens’ te mogen noemen.
De Europese verordening inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen beschermt streekproducten tegen namaak. De verordening maakt een onderscheid tussen drie categorieën: de Beschermde Oorsprongsbenaming, de Beschermde Geografische Benaming en de Gegarandeerde Traditionele Specialiteit. Zo wordt de Beschermde Geografische Aanduiding verleend aan landbouwproducten die geproduceerd, verwerkt en/of bereid zijn in een bepaald geografisch gebied. Daarbij moet er een verband bestaan tussen de hoedanigheid of de faam van het product en de geografische oorsprong. Geregistreerde benamingen zijn onder meer beschermd tegen valse of misleidende aanduiding met betrekking tot herkomst, de oorsprong, de aard of wezenlijke hoedanigheden van het product op de binnen- of buitenverpakking. Daarnaast vervallen alle merken die in strijd met deze bepalingen zijn geregistreerd. Dit geldt eveneens wanneer de aanvraag tot registratie van een merk wordt ingediend voor de datum van bekendmaking van de registratieaanvraag.
De Waalse regering startte vier jaar geleden met een procedure om de benaming ‘saucisson d’Ardenne’ een bescherming als streekproduct (de beschermde geografische benaming) te registreren. Hier wilden twee Vlaamse producenten, Guina en Ter Beke die haar salami als merk had geregistreerd onder de naam l’Ardennaise, maar al te graag een stokje voor steken. Ter Beke was van mening dat de ‘Ardense salami’ een (algemene) generische benaming is en niet geografisch: “de consument legt geenszins de link tussen de naam van het product en het feit dat de salami per definitie in de Ardennen geproduceerd moet worden”. Het verweer van de twee producenten mocht helaas niet baten. De Belgische Raad van State oordeelde dat de benaming wel degelijk beschermd mag worden op grond van de verordening. De Raad van State wees daarbij op het feit dat het gebruik van de naam “d’Ardenne” op de producten die niet in de Ardennen worden vervaardigd, ‘van aard is de consument te misleiden over de oorsprong van het product’. Daarmee leek in eerste instantie de kous af voor de twee bekende producenten. Twee jaar later wil de Vlaamse regering de twee bedrijven toch tegemoet komen door een uitzondering te maken en wijst daarbij op het feit dat Ter Beke al 17 jaar ‘Ardense’ salami maakt in Waarschoot en Guina al bijna 70 jaar ‘Ardense salami’ produceert. De twee producenten mogen hun salami ‘Ardens’ blijven noemen maar dan wel op voorwaarde dat ze duidelijk aangeven op het etiket dat hun salami niet in de Ardennen geproduceerd wordt.
Eind goed al goed, althans voor deze twee salami producenten. Voor alle andere producenten geldt, kort gezegd, dat zij de benaming ‘Ardense salami’ niet mogen gebruiken wanneer dit niet is gebaseerd op de waarheid.
Auteur: Yasemin Karadavut
