Misleidende poep- en plasvlekken reclame?
Reckitt Benckiser, fabrikant van reinigingsmiddelen, mag haar televisiereclame voor Harpic Max toiletreiniger niet meer uitzenden, tenzij zij in de commercial
“duidelijk kenbaar maakt dat de toiletpot na de voorgeschreven inwerktijd moet worden afgeborsteld om de door Reckitt Benckiser geclaimde resultaten te verkrijgen en, in geval de werkwijze getond wordt in een vergelijkende reclame, voor Harpic Max dezelfde borstel of hetzelfde gereedschap te gebruiken als voor het bleekproduct waarmee Harpic Max wordt vergeleken”.
Dat heeft de voorzieningenrechter in Amsterdam afgelopen vrijdag bepaald in de kort geding procedure die Unilever (producent van Glorix) had aangespannen.
In de Tv-commercial werd de werking van Harpic Max vergeleken met een toiletreiniger uit een gele fles. Daarbij was een toiletpot te zien waarbij aan de linkerzijde de werking van het bleekproduct uit de gele fles werd getoond en aan de rechterzijde de werking van Harpic Max.
Voorts werd in de commercial onder meer de volgende tekst geuit:
“Met een normale hoeveelheid bleek kom je niet overal en blijven er hardnekkige vlekken in je WC. Wat je ook doet., het wordt niet helemaal schoon.
De nieuwe extra krachtige formule van Harpic Max met Max Coverage bedekt de toiletpot maximaal en verwijdert overal in één keer hardnekkige vlekken. Je WC is perfect gereinigd en hygiënisch schoon.
Harpic Max, bedekt beter dan bleek. Beter tegen hardnekkige vlekken.””
Aan het einde werd de gele fles weggegooid.
De voorzieningenrechter oordeelt dat er ten eerste sprake is ven een anonieme vergelijkende reclame, waarbij de gemiddelde consument de gele fles zal betrekken op Glorix, gezien de grote bekendheid van Glorix.
Hoewel Unilever stelde dat de vergelijking krom is omdat beide producten niet in dezelfde behoefte zouden voorzien – Glorix is een bleekreiniger en Harpic Max een zure toiletreiniger – gaat de rechter daaraan voorbij omdat in haar ogen – mijn inziens ook terecht – de gemiddelde consument het gestelde onderscheid tussen bleek en zuur niet kent en beide producten wel in dezelfde behoefte voorzien. Anders gezegd zou u – als u meent dat een gemiddelde consument bent – Glorix en Harpic Max als verschillende soorten producten zien en eventueel beide gebruiken voor het reinigen van het toilet?
Met betrekking tot de claim met betrekking tot ‘productvernieuwing’ volgde de rechter Reckitt Benckiser in haar gemotiveerde stelling, en door Unilever niet voldoende weerlegt, dat Harpic Max wel een vernieuwing was ondergaan.
Vervolgens was de vraag of de claims ’reinigingskracht’ en ‘gebruik en dekkingskracht’ wel of niet misleidend waren en dan wordt het eigenlijk best komisch, maar ook interessant om te lezen hoe netjes en zakelijk de rechter haar volgende overwegingen formuleert inzake het verwijderen van poep en plasvlekken. Ga er maar aan staan.
“(…) Vooralsnog wordt geoordeeld dat de term “vlek” in relatie tot een toiletpot bij de gemiddelde consument inderdaad in eerste instantie de associatie met poep- en plas opwekt, maar dit betekent nog niet dat de consument, die een zo schoon mogelijk toilet wil, alleen daaraan denkt en ook niet dat de consument alleen die vlekken hardnekkig vindt. Hardnekkige vlekken in het toilet kunnen immers na zo goed bestaan uit kalkaanslag en andere verkleuringen zoals bijvoorbeeld roest. Bovendien kunnen zich aan kalkaanslag andere vuiligheden hechten, zoals onhygiënisch vuil. Een consument zal voor een schoon toilet alle vlekken, zowel onhygiënische bestanddelen als kalkaanslag, willen verwijderen. Unilever heeft haar stelling dat consumenten bij de term “hardnekkige vlek” voornamelijk aan poep- of plasvlekken denken en (vrijwel) niet aan kalkaanslag niet onderbouwd. Derhalve wordt er in dit kort geding van uitgegaan dat hardnekkige vlekken zowel onhygiënische vlekken als kalkvlekken of een combinatie van beide kunnen zijn.
Tussen partijen staat vast dat zure reinigers beter kalkaanslag verwijderen dan een bleekreiniger. Reckitt Benckiser heeft onbetwist gesteld dat kalkaanslag in een toiletpot een hechtingsondergrond is voor allerlei bacteriën, waardoor met de verwijdering van kalkaanslag door gebruik van Harpic Max ook bacteriën kunnen worden verwijderd, Harpic Max heeft in dus zin in elk geval ook een hygiënische werking, De claim in de commercial dat Harpic Max perfect reinigt en hygiënisch schoonmaakt is daarom niet misleidend. Nu verder vast staat dat met bleek geen, althans niet alle, kalkvlekken verwijderd worden, is de claim in de commercial dat bij gebruik van bleek nog vlekken kunnen achterblijven eveneens niet misleidend. Ook mag Reckitt Benckiser gelet op het voorgaande claimen dat Harpic Max beter is tegen hardnekkige vlekken, nu zij meer soorten hardnekkige vlakken hardnekkige, namelijk kalkvlekken, kalkvlekken met daaraan gehechte onhygiënische bestanddelen en roestvlekken.
(…)
Tot zover is de conclusie dat Reckitt Benckiser in de commercial mag claimen dat Harpic Max hygiënisch reinigt en beter werkt tegen hardnekkige vlekken dan bleek Dit betekent niet dat Reckitt Benckiser in haar reclame ook mag suggereren dat de reinigingskracht van Harpic Max dusdanig is dat zij ook ‘overal in één hardnekkige vlekken reinigt’ en dat Reckitt Benckiser dit in haar reclame mag illustreren door slechts een inwerktijd van tien minuten te tonen, met in het split screen slechts aan de ‘bleekzijde’ een borstelende vrouw. Een en ander heeft te maken met de wijze van het gebruik van de beide producten (het gebruiksgemak) en de dekkingskracht. Ook op deze punten mag de reclame van Reckitt Benckiser niet misleidend zijn.
(…) Reckitt Benckiser wekt in de commercial de suggestie dat de werking van haar product wordt bereikt zonder te boeven borstelen. Een en ander in tegenstelling tot de vrouw die het bleekproduct gebruikt en rondloopt mat allerlei gereedschappen en zelfs een verfroller lijkt te moeten gebruiken om het bleekproduct over de toiletpot te verdelen. Ter zitting heeft Reckitt Benckiser erkend dat de commercial op dit punt niet juist is en dat de toiletpot bij correct gebruik van Harpic Max we1 degelijk moet worden afgeborsteld na de inwerktijd. Dit is ook conform de gebruiksaanwijzing op de fles van Harpic Max. Het voorgaande berekent dat Reckitt Benckiser, om niet te misleiden, dit in haar commercial ook zal moeten tonen. Daarbij wordt het voorshands onnodig denigrerend geacht dat de persoon die de toiletpot reinigt met bleek een verfroller gebruikt en allerlei gereedschap meesjouwt, nu dit geen realistische weergave is. Reckitt Benckiser heeft nog aangevoerd dat de verfroller als een grap moet worden beschouwd, maar met dergelijke grappen ten koste van de concurrent dient in een vergelijkende reclame behoedzaam te worden omgegaan. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is het niet grappig om de gereedschappen slechts aan één zijde van het split screen te gebruiken, terwijl het volgens de gebruiksaanwijzing van Harpic Max ook aan haar zijde nodig is dat er gereedschap wordt gebruikt. De gemiddelde oplettende consument zal zijn toilet overigens over het algemeen afborstelen met een toiletborstel. Reckitt Benckiser zal ook dit moeten aanpassen in haar reclame.
(…) Hoewel de tests die door Reckitt Benckiser zijn uitgevoerd niet onafhankelijk zijn, worden deze gelet op het voorgaande voorshands voldoende geacht om de claims van Reckitt Benckiser over de dekkingskracht niet als misleidend aan te merken. Daarbij speelt ook een rol dat de beslissing dat kenbaar gemaakt moet worden dat bij gebruik van Harpic Max geborsteld moet worden en het product ook daarmee ook over de toiletpot wordt verdeeld.
Anders dan het gebruik van de verfroller door de vrouw die het bleekproduct gebruikt in de commercial, wordt het weggooien vim de gele fles aan het einde van de commercial voorshands niet als denigrerend beschouwd. De strekking van de commercial is immers dat er geen bleekproduct meer nodig is om het toilet te reinigen. Producenten van concurrerende producten zullen in vergelijkende reclames tot op zekere hoogte dergelijke “beeldspraak’ van elkaar te dulden hebben. Daarnaast heeft Reckitt Benckiser in haar commercials al eerder gele flessen weggegooid, zonder dat hiertegen door Unilever bezwaar is gemaakt.”
Lees hier het vonnis.
