Het Amerikaanse Rode Kruis is voor de rechter gedaagd als gevolg van het gebruik van het rode kruis als beeldmerk. Het farmaceutische bedrijf Johnson&Johnson, dat het logo al sinds 1887 gebruikt, stelt dat de charitatieve instelling het logo heeft gebruikt voor commerciële doeleinden. Daarmee zou het hebben afgedaan aan een afspraak, die sinds het gebruik van het logo door Johnson&Johnson in 1887 tussen partijen bestaat.
De afspraak
Voorlopers van het Rode Kruis gebruikten in 1863 voor het eerst het symbool. Dit uit respect voor, onder meer, hospiks in het leger. In 1881 werd het Rode Kruis officieel opgericht, maar pas in 1900 verkreeg het een vergunning. Sinds de oprichting van Johnson&Johnson (J&J), in 1887, gebruikt ook dat bedrijf het rode kruis als logo, toen was het Rode Kruis nog niet formeel erkend.
Beide partijen besloten in 1895 het wederzijdse gebruik te gedogen, zodat J&J het exclusieve recht heeft om het symbool te gebruiken om medische, chemische en chirurgische producten mee aan te prijzen.
Het Rode Kruis heeft nu licenties uitgegeven aan andere partijen, voor het onder verschillende merknamen op de markt brengen van onder meer EHBO-kits en medische handschoenen voorzien van rode kruizen. De inkomsten worden gebruikt voor hulpverlening.
J&J meent dat dit ‘een duidelijke afwijking van een langlopende afspraak is’. J&J zelf verkoopt vergelijkbare producten met het eigen rode kruis erop, en stelt daarom dat het Rode Kruis ten onrechte het logo vercommercialiseert. Tevens beroept J&J zich op schending van haar merkenrecht. Johnson & Johnson eist dat alle producten met een rood kruis erop, waarvoor het Rode Kruis een licentie heeft verleend, worden vernietigd.
Harmonieuze verhouding
Beide partijen hebben maandenlang geprobeerd het geschil onderling op te lossen, mede gelet op de negatieve publiciteit en de jarenlange harmonieuze verhouding. Dit bleek dus tevergeefs. Nadat het Rode Kruis werd verrast door de dagvaarding, stelde de voorzitter van het Amerikaanse Rode Kruis, Mark W. Everson dat de actie van J&J obsceen en slechts gericht op het behalen van meer omzet was. “Volgens onze advocaten hoeven we ons geen zorgen te maken, wij helpen namelijk mensen”, aldus Everson.
Het rode kruis
Het gebruik van het rode kruis teken is in het eerste Verdrag van Genève (1949) aan banden gelegd. Artikel 44 van dat Verdrag stelt dat het teken alleen mag worden gebruikt ter indicatie, onderscheiding, of bescherming van medische eenheden, zoals die worden beschreven in de Verdragen van Genève. Het gaat onder andere om EHBO-posten en medische hulpverleners.
Het rode kruis mag dus in beginsel niet worden gebruikt voor commerciële doeleinden.Het gebruik van Johnson&Johnson in Amerika is hierop een uitzondering, die het gevolg is van de afspraak die J&J met het Rode Kruis heeft gemaakt.
Johnson&Johnson vs. Rode Kruis
Het Rode Kruis ziet de aanstaande rechtszaak met vertrouwen tegemoet. Juridisch gezien zal het argument “wij helpen mensen” echter weinig indruk maken. Het is immers zo dat er tussen beide partijen een afspraak is, die bepaald dat J&J het exclusieve recht heeft het symbool te gebruiken om medische, chemische en chirurgische producten mee aan te prijzen.
De vraag in deze Amerikaanse zaak is, of de rechter zijn gevoel zal laten prevaleren boven de juridische kant van de zaak. In dat geval zou er wellicht aan de juridische juistheid van de afspraak tussen het Amerikaanse Rode Kruis en Johnson&Johnson getwijfeld kunnen worden.
Nederland
In Nederland mogen alleen het Nederlandse Rode Kruis en de Nederlandse Krijgsmacht gebruik maken van het Rode kruis-embleem. Ook hier is het Verdrag van Geneve van toepassing.
Bovendien is in Nederland het oneigenlijke gebruik ook strafbaar gesteld in artikel 435c Sr. Tegen het gebruik van het teken door een derde, kan het Rode Kruis dus zelf opkomen. Het Nederlandse Rode Kruis vraagt in zo’n geval eerst tweemaal om het gebruik te staken. In 95% van de gevallen gebeurt dit onmiddellijk.
Lees hier het oorspronkelijke bericht
