Op de terugweg van een schoolreis naar Praag in 2001 of 2002 is een exclusieve mobiele telefoon gestolen van een middelbare scholier. Enige tijd na terugkomst meldt de vader van de bestolene aan de schoolleiding dat hij heeft gehoord bij welke medescholier de telefoon zou zijn. Daarop neemt schoolleiding contact op met de ouders. Zij doorzoeken de kamer van hun kind, waarbij de mobiele telefoon niet wordt gevonden. In het arrest in kort geding van het Gerechtshof Den Bosch van 1 maart 2005 (dat op 9 maart werd gepubliceerd op rechtspraak.nl) is beslist dat de vader zijn informant niet hoeft te noemen.
De uitspraak is juridisch zeer interessant. Volgens het Hof is de vader van de scholier kennelijk te beschouwen als partijgetuige, die niet gedwongen kan worden op straffe van een verbeurte van een dwangsom de identiteit van zijn informant te noemen. Dat zou niet stroken met het feit dat de wetgever bij de partijgetuige het “dwangmiddel van gijzeling uitdrukkelijk buiten toepassing heeft gelaten“.
Ook het beroep op het arrest van het Gerechtshof Amsterdam van 24 juni 2004 in de zaak Lycos/Pessers* slaagt niet. In die zaak ging het om het onrechtmatig handelen van de anonymus, terwijl het hier – althans dat is mijn lezing – gaat om het onrechtmatig handelen van de vader (die bekend is). Zo blijkt uit het arrest dat de verdachte scholier de vader op zijn beurt ervan verdenkt het verhaal te hebben verzonnen.
Met name op de laatste redenering van het Bosche Hof is wel wat af te dingen. Als de vader de informant niet heeft verzonnen, gaat het natuurlijk bij de informant ook om een anonymus die mogelijk onrechtmatig heeft gehandeld. Dan zou dus wel een ruime informatieplicht aan de orde zijn, (althans, uitgaande van de juistheid van het arrest Pessers/Lycos, waarover het laatste woord nog niet is gezegd…)
*In Pessers/Lycos besliste het Gerechtshof Amsterdam – kort gezegd – dat Internet Service Providers een ruime plicht hebben de identiteit vrij te geven wanneer een van hun abonnees een onrechtmatige daad heeft begaan. Pessers werd via een website onder verantwoordelijkheid van Lycos beschuldigd van oplichting door een anonymus. Lycos werd door de Voorzieningenrechter Haarlem en vervolgens door het Hof verplicht de identiteit vrij te geven. Cassatie van deze zaak loopt overigens nog. (Zie over het arrest Lycos/Pessers ook de samenvatting van Thomas van Essen en het commentaar van Christiaan Alberdingk Thijm.)
