Gisteren werd voor het eerst door een rechter een boete opgelegd voor het illegaal vliegen met een drone. Een mooi moment om eens te inventariseren wat er wel en niet mag met een drone. Te meer omdat SOLV sinds kort ook een aantal drones in bezit heeft en deze enthousiast gebruikt worden door mijn collega’s.
De boete
De man die door de rechter beboet werd, is een professioneel fotojournalist. Hij vloog met een zelfgebouwde drone boven een plaats delict in Vlaardingen. Zijn drone werd daar uit de lucht gehaald omdat hij volgens de luchtvaartpolitie een gevaar vormde in de aanvliegroute naar Rotterdam The Hague Airport.
Zowel de man zelf als de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) waren ontstemd. Volgens de man vloog hij hooguit 10 meter hoog, zodat dat nooit een gevaar kan zijn voor de luchtvaart bij het vliegveld. Volgens de NVJ is het door de huidige regelgeving in Nederland praktisch onmogelijk voor journalisten om drones in te zetten.
Begin deze maand verscheen de journalist voor de rechter om zijn standpunten te verdedigen. Met weinig succes, de rechter legde gisteren een boete op van EUR 1.000,- (waarvan EUR 750,- voorwaardelijk). De maximale straf voor het illegaal vliegen met drones is overigens EUR 7.800,- boete of zes maanden celstraf.
De regels
De regelgeving voor het vliegen met drones heeft tot doel om de veiligheid en privacy van burgers te beschermen (denk aan neerstortende drones, of drones die in je achtertuin filmen) en om het gebruik van het luchtruim te reguleren (denk aan een botsing tussen een passagiersvliegtuig en een drone). De regelgeving onderscheidt twee situaties:
1 Vliegen voor een recreatief doel, zonder baat en niet tegen vergoeding
2 Vliegen Uit hoofde van een bedrijf of beroep, dan wel tegen vergoeding of met baat.
Overigens vallen ook oefen-, training- en afstelvluchten en vluchten voor foto of video voor eigen (reclame-) doeleinden onder de categorie van bedrijfsmatig vliegen.
Recreatief doel
De eerste categorie wordt gezien als een modelvliegtuig en voor het gebruik van modelvliegtuigen gelden de regels uit de Regeling Modelvliegtuigen. De Regeling Modelvliegtuigen stelt geen specifieke eisen aan de drone zelf, maar verbiedt het wel om op bepaalde plekken te vliegen waar dat niet veilig zou zijn, bijvoorbeeld boven wegen of aaneengesloten bebouwing.
Bedrijfsmatig
Voor de tweede categorie gelden de regels uit de Wet Luchtvaart, die een stuk strenger zijn dan de Regeling Modelvliegen. In beginsel is vliegen met een drone voor bedrijfsmatige doeleinden verboden, tenzij je een ontheffing hebt van de Inspectie Leefomgeving en Transport (IL&T).
Het verkrijgen van zo’n ontheffing is nog niet zo makkelijk. Er moet een opleiding worden gevolgd en een praktijkexamen worden afgelegd, de drone dient gekeurd en geregistreerd te worden en er moet een operational manual worden geschreven. Ook met de ontheffing moet er nog voldaan worden aan allerlei aanvullende eisen, bijvoorbeeld dat er 150 meter afstand moet worden gehouden van mensen en gebouwen. Verder heb je voor elke vlucht een TUG-ontheffing nodig van de provincie en moet de vlucht vijf dagen van tevoren worden gemeld aan de verkeersleiding en 24 uur tevoren aan de burgemeester, IL&T en de Luchtvaartpolitie. Meer informatie over de procedure is hier te vinden.
Voor een journalist, die snel moet kunnen inspelen op een situatie die zich realtime afspeelt, zijn deze vereisten niet werkbaar. In de praktijk is het voor journalisten dan ook niet mogelijk om drones te gebruiken bij de uitoefening van hun beroep. Dat is jammer voor de journalisten, maar op basis van de geldende wetgeving is het helaas niet anders.
Foto’s of video’s maken met een drone
Het maakt voor toepassing van de hierboven behandelde regels trouwens niet uit of een drone filmt of foto’s maakt. Sinds 1 juni 2013 is geen vergunning meer nodig voor het maken van luchtfoto’s. Wel is het strafbaar om zonder voorafgaande aankondiging opzettelijk in woningen of op niet-openbare plekken te filmen of fotograferen. Ook moet je natuurlijk rekening houden met de privacy van de mensen om je heen. Het filmen van je buurvrouw die topless in de tuin ligt te zonnen is dus niet toegestaan, of dat nou met of zonder drone gebeurt.
Vooruitblik
De roep om soepelere regelgeving voor bedrijfsmatig vliegen met drones is sterk. Een Ontwerpbesluit met regels voor op afstand bestuurbare luchtvaartuigen ligt momenteel voor advies bij de Raad van State. Volgens de NVJ biedt dit besluit echter niet de ruimte die nodig is. Ook in EU context wordt gewerkt aan regelgeving voor drones. Aangezien de regelgeving voor drones in andere EU landen soepeler is dan die in Nederland, biedt dit mogelijk meer perspectief voor bedrijfsmatige dronevliegers.
Lees hier het bericht op NOS.nl.
Bericht gewijzigd op 29-12-2014:
– De man maakte géén foto’s met de drone
– De NVJ stond de man niet bij in de strafprocedure
