Op 16 december jl. hebben twee privacyorganisaties uit de VS een klacht tegen Google ingediend bij de Federal Trading Commission (“FTC”), het Amerikaanse overheidsorgaan dat ziet op consumentenbescherming en mededinging. De klacht komt naar aanleiding van de update van de algemene voorwaarden van Google afgelopen juni, die Google in staat stelt om haar data te combineren met DoubleClick, de advertentieafdeling van Google.
In het eerste deel van de klacht wordt eerst de gang van zaken omtrent de update behandeld en daarna de uitgebreide geschiedenis die Google en de FTC samen hebben. Zo wordt in de FTC gewezen op de voorwaarden die de FTC zelf stelde voor de overname van DoubleClick door Google (geen data van Google combineren met DoubleClick) en de Buzz Consent Order, de afspraak die Google met de FTC maakte nadat ze Google Buzz hadden gelanceerd en hiermee volgens de FTC allerlei privacy rechten hadden geschonden. Ook wordt Google’s hack van Safari (22,5 miljoen boete) en het “Wi-Spy”-incident (stiekem persoonsgegevens verzamelen via de Google-street-view auto’s) besproken. De basis wordt gelegd: Google is een recidivist.
In het tweede deel wordt zeer uitvoerig besproken waarom Google volgens de organisaties met deze nieuwste streek wederom laat zien maling te hebben aan wat anderen van haar bedrijfsvoering vindt. Zoals de klacht stelt: “The latest change is part of a pattern of deception that had gone unpunished and undeterred for too long.” De organisaties stellen dat er van drie zaken sprake is waardoor ze terecht kunnen stellen dat Google schuldig is aan ‘unfair or deceptive acts or practices in or affecting commerce’.
– Google maakt zich schuldig aan meerdere misleidende verklaringen door te stellen (enkele malen zelf onder ede) dat het Google niet vrij staat om zomaar data die via DoubleClick werd verkregen te gebruiken en dat ze transparant zou zijn over de verkregen informatie. Door deze stellingen vervolgens zelf te negeren maakt Google zich volgens de klacht schuldig aan misleidende verklaringen. Daarnaast zou Google, net als bij de wijziging van 2009 die de FTC misleidend vond (over de ‘Privacy Wizard), erg vaag zijn over deze update en de implicaties hiervan.
– Een redelijke gebruiker zou worden misleid door deze gedragingen. Door te stellen dat (i) Google geen data zou combineren en (ii) de update van afgelopen juni slechts zeer kleine veranderingen teweeg zou brengen, was Google volgens de organisaties bewust verborgen dat de feitelijke veranderingen enorm waren en daarmee een dominante marktpositie heeft verkregen die gevaarlijk kan zijn voor consumenten.
– Ten derde stellen de organisaties dat het waarschijnlijk is dat de handelswijze van Google de consument heeft beïnvloed. Als Google niet eerst had gesteld de data niet te zullen delen, dan hadden hoogstwaarschijnlijk veel consumenten afgezien van het delen van data met Google, aldus de privacywaakhonden.
De organisaties eisen op grond van deze beschuldigingen heel wat van de FTC, waaronder de eis om alle winst die op grond van de wijziging sinds juni 2016 is gemaakt(!) af te staan. Wat daarnaast opvalt in het hele stuk is de toon van de organisaties, niet alleen aan het adres van Google maar ook tegen de FTC zelf:
“It is clear that Google is operating without fear that it could be held to account for its conduct. Google is a serial offender, and the action that the FTC has taken to date has done nothing to slow Google’s intrusive violations of its users’ privacy. The FTC must act now, and act with enough force to dissuade Google from further destructive behavior. If the Commission does not impose a significant punishment on Google for its repeat offenses, it must relinquish its mandate to enforce privacy protections to a competent agency that can protect consumers’ privacy.”
Het lijkt dan ook dat deze organisaties echt pissed zijn over deze zoveelste overtreding en ze beginnen nu in zekere zin de FTC aan te spreken op het gedrag dat zij had moeten voorkomen. Maandag bevestigde de FTC de ontvangst van de klacht en liet ze weten deze zaak aandachtig te zullen onderzoeken, maar verder werden de lippen stijf op elkaar gehouden. Ik ben benieuwd of de strenge klacht het gewenste effect zal hebben op de FTC en of Google zich er dit keer wel iets van aantrekt, but only time will tell.
Met dank aan Remi van Mansfeld
