De Vaste Commissie Plagiaat (hierna: Commissie) heeft recentelijk geoordeeld dat het muziekwerk de Slag van Mike & Colin geen auteursrechtinbreuk maakt op het het muziekwerk See you again van Wiz Khalifa. Wat was er precies aan de hand? Mike & Colin zijn muzikanten en maken volgens een fansite over hen muziek met ‘een heel eigen geluid […] wat zich het best laat omschrijven als optimistische en vrolijke ‘feel-good’ muziek.’ Daar sluit ik me uiteraard graag bij aan.
In 2012 heeft het muzikale duo het muziekwerk ‘De Slag’ uitgebracht. Het kenmerkende gedeelte, de ‘hook’ (in het geschil ook wel omschreven als het ‘oh oh oh gedeelte’) steekt erg goed in elkaar, maar doet ook ergens de nodige wenkbrauwen fronsen. Zo ook die van de klagers (die vooralsnog anoniem blijven): zij klaagden immers bij de Commissie en stelden dat de ‘hook’ was overgenomen van een ander bekend muziekwerk, namelijk ‘See you again’ van Amerikaanse rapper Wiz Khalifa. Om precies te zijn stelden zij het volgende :
“Het is nu juist de ‘hook’ van het werk ‘See you again’ die nagenoeg gelijk is aan genoemde ‘hook’ van ‘De Slag’, waarbij elf van de twaalf noten van de ‘hooks’ zowel melodisch als ritmisch identiek zijn en in ook in ’See you again’ door meerdere vocalisten worden uitgevoerd op een ‘aah-oh’ klank. De ‘hooks’ worden in beide werken harmonisch ondersteund door dezelfde akkoorden. Er is in beide werken ervoor gekozen om de bewuste frase aan te vangen met een aah-klank en af te sluiten met een oh-klank. Tevens zijn de plaats van de ‘hooks’ in de werken alsmede de intentie, het gevoel en het doel van beide ‘hooks’ identiek. De ‘hooks’ sluiten de refreinen af met een euforische climax die door iedereen kan worden meegezongen en worden aan het einde van beide werken herhaald. Voorts worden genoemde frasen in beide werken voorafgegaan door een lange noot gevolgd door een stilte, waarna de ‘hook’ er in knalt. Ten slotte is opvallend dat de stijl en de sfeer van de songs alsmede de tweede stem overeen komen.”
De beklaagden stelden daar tegenover dat geen sprake was van overname aangezien het harmonische en ritmische verloop en de harmonische context van de passages verschillen. Bovendien zou de passage van weinig belang zijn voor de beleving van het gehele muziekwerk. Ook zou het een dergelijke frase zeer bekend zijn en gebruikt worden in andere werken zoals ‘De Zee’, ‘Het Koningslied’ en bijvoorbeeld ‘Fields of Gold’.
Uiteindelijk was de Commissie het hiermee eens. Zij oordeelde dan ook het volgende:
Het overeenstemmende melodische motief van de werken ‘De Slag’ en ‘See you again’ is dermate eenvoudig en veel voorkomend dat de voor auteursrechtelijke bescherming vereiste oorspronkelijkheid ontbreekt. Reeds om die reden moet de klacht worden afgewezen. Voorts is er ook overigens geen reden om te veronderstellen dat de overeenstemming berust op ontlening aan het werk van klagers, nu vergelijkbare thema’s in vele andere werken voorkomen.
Wat mij betreft is dit een logische uitspraak. Het is immers niet wenselijk om veel voorkomende elementen uit de muziekwereld te monopoliseren. Het feit dat een dergelijke hook in tal van nummers voorkomt, zegt eigenlijk al dat geen sprake kan zijn van auteursrechtelijke bescherming. Van Amerikaanse toestanden in Nederland kan men tot op heden dus niet spreken, en dat is maar goed ook.
