Nu het jaar bijna is afgelopen, is het een mooi moment om terug te blikken op wat 2018 ons allemaal heeft geboden. In dit blog blik ik specifiek terug op wat er het afgelopen jaar allemaal is gebeurd op het gebied van IT en software. De lijn die al jaren zichtbaar is, is het afgelopen jaar doorgetrokken: software wordt steeds vernuftiger, en dat opent veel deuren. En dat zagen we dan ook terug op ons weblog dit jaar.
Blockchain
Blockchain en de daaraan verwante cryptovaluta’s hebben ons het afgelopen jaar flink beziggehouden. In januari blogde ik over Telegram, dat bezig was met het opzetten van een eigen blockchainplatform. Inmiddels is bekend geworden dat met (o.a.) de door haar georganiseerde ‘ICO’ 1,8 miljard dollar is opgehaald. Destijds zei Techcrunch hierover dat het potentieel ‘for a cryptocurrency inside a widely adopted messaging app enormous’ zou zijn. In oktober heeft Telegram een testversie van het voornoemde platform gelanceerd en over niet al te lange tijd zal de definitieve versie online komen. Dat houden we nog even in de gaten dus.
Verder oordeelde de Kansspelautoriteit in januari dat cryptomunten – zoals bitcoins – niet als ‘kansspelen’ in juridische zin moeten worden gezien, zoals tevens te lezen in het jaaroverzicht van Micha. In februari schreef Nina een blog over kamervragen met betrekking tot het gebruik van blockchain in de zorg. VWS-minister Hugo de Jonge deelde destijds mee dat hij bezig was met voorbereidingen om deze eerste zorgtoepassing voor blockchain op kleine schaal in de kraamzorg toe te passen. Voor zover mij bekend is dit het laatste nieuws over dit onderwerp, dus het is vraag of de pilot daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.
Een maand later schreef Nina dat de Europese Commissie een FinTech actieplan had gepubliceerd om de Europese financiële sector competitiever en innovatiever te maken. Het doel van de Commissie was daarbij bedrijven in de financiële sector te stimuleren om nieuwe technologische ontwikkelingen te omarmen. In juni heeft vervolgens een vergadering plaatsgevonden, maar onduidelijk is wat hieruit is voortgekomen.
In april schreef ik een artikel over de juridische kwalificatie van cryptovaluta voor het Tijdschrift voor Internetrecht. In het artikel geef ik commentaar op een vonnis van december vorig jaar, en geef ik bovendien een overzicht van overige jurisprudentie, en kwalificeer ik cryptovaluta in juridische zin. Je kunt het artikel hier lezen. Het bovenstaande is echter geheel overbodig, als we Kenneth Rogoff moeten geloven in ieder geval.. Volgens deze Harvard professor en econoom gaat de Bitcoin in ieder geval instorten op de lange termijn, omdat deze geen reële waarde zou hebben. En over Blockchain is hij ook niet al te positief; volgens Rogoff dient er immers altijd een centraal orgaan te zijn om controle uit te oefenen op het systeem. Komt er dan een crash in 2019? Of zien we dat blockchain verder uitgebreid wordt, en wordt er misschien zelfs wel in Brussel gekozen voor regulering?
‘Futuristische’ software
Thomas schreef in september een interessant stuk over algoritmes in de rechtspraak naar aanleiding van een artikel in NRC Next. Volgens dit artikel worden in bijna alle Amerikaanse staten verdachten beoordeeld met behulp van algoritmes. Aan elke verdachte wordt een risicoscore gegeven en aan de hand van deze score wordt bepaald of de verdachte voorlopig vrijgelaten kan worden in afwachting van zijn proces. Er was kritiek op de software omdat in 2016 is gebleken dat het zelfde algoritme veel vaker ten onrechte een lagere risicoscore aan zwarte mensen toewees dan aan witte mensen. Software kan dus slim zijn, maar ook onwenselijke – en in dit geval zelfs racistische – gevolgen hebben.
Een soortgelijke situatie deed zich voor bij Amazon, dat software had laten ontwikkelen die niet zo van vrouwen hield. Deze software verwerkte cv’s van sollicitanten om zo ‘toptalent’ te scouten, zonder dat hier enige menselijke arbeid voor vereist was. Hiermee paste de software perfect in het beleid van Amazon, dat zich al jaren inspant om haar bedrijfsprocessen zo veel mogelijk te automatiseren. Echter, de software leerde zichzelf aan dat vrouwen minder geschikt zouden zijn, uiteindelijk omdat te veel naar ervaring werd gekeken, en vrouwen hadden dat doorgaans minder in de tech industry.
Een iets minder verontrustende blog kwam van de hand van Yentl. Ze blogde dat ‘De Nachtwacht’ gerestaureerd wordt met moderne software. De software gaat aan de hand van een scan per millimeter de diepte van het oppervlak van het doek af om de verschillende verflagen te traceren. Het uitgebreide onderzoek naar de verfsamenstelling bestaat uit beeldtechnieken, hoge resolutiefotografie en computeranalyses op basis waarvan het beste behandelplan kan worden gemaakt.
Rechtspraak
Uiteraard behandelden wij het afgelopen jaar ook de nodige rechtspraak op ons blog. In maart oordeelde de Haagse rechter dat een gestolen licentiecode geen diefstal is. Dit alles omdat software geen ‘goed’ was en daarmee niet onder de relevante bepaling uit het Wetboek van Strafrecht viel. Wel oordeelde de betreffende rechter dat het handelen van de verdachte “mogelijk wel in strijd [was] met het civiele recht”. Dat lijkt mij zelf behoorlijk evident.
Collega Arno ‘inteRnetrecht’ Lodder heeft in 2018 een juridische strijd gevoerd, en helaas verloren. Een 14-jarige scholier van wie het lot hem aan het hart ging kreeg een melding dat hij 130 euro boven zijn databundel zat, maar kreeg deze pas een week nadat de overschrijding voor het eerst had plaatsgevonden. De rechter vond dit uiteindelijk eerlijk, omdat de telefoonprovider de mogelijkheid had geboden een dataplafond in te stellen. ‘Wordt vervolgd’, aldus Arno. Laten we hopen dat – mocht Arno in hoger beroep gaan – we volgend jaar kunnen gaan bloggen over de eclatante zege die hij dan heeft behaald bij het hof..
Zelf blogde ik in september over een arrest van het Hof Arnhem-Leeuwarden. De betreffende inbreuk op de beveiliging van de politie leidde niet tot een wanprestatie. Benieuwd naar de feiten? Die lees je hier. Een maand later blogde ik over de uitleg van overeenkomsten en het fenomeen faxen (want dit doen we ook nog in 2018 en waarschijnlijk ook in 2019) in het kader van de opzegging van een IT-overeenkomst. En, tenslotte kan het artikel van Lora over ‘de juridische strijd om updatebeleid’ niet in dit overzicht ontbreken.