In Duitsland is voor het eerst in Europa de Geenstijl/Sanoma-uitspraak toegepast in een auteursrechtzaak. De rechtbank in Hamburg heeft in deze zaak bepaald dat een commerciële partij zal moeten controleren of een link die op de site wordt geplaatst inbreuk maakt op een auteursrecht.
De Duitse zaak ging om een site die linkte naar een foto die was gepubliceerd onder een Creative Commons-licentie. De site waar naar gelinkt werd hield zich echter niet aan die voorwaarden en dat maakte de publicatie op die site onrechtmatig. De fotograaf die de foto had gemaakt kwam in actie tegen beide sites. De rechter oordeelde dat het linken naar de onrechtmatig gepubliceerde foto een inbreuk op het auteursrecht van de fotograaf vormde, omdat de site een webshop had en dus als site met winstoogmerk kwalificeerde. Voor de rechter was niet van belang dat de linkende site niet wist dat de publicatie onrechtmatig was. Sterker nog, de rechter stelde dat het niet van belang was of de specifieke link met winstoogmerk was geplaatst, het gaat erom of de site in het algemeen een commercieel belang nastreeft.
Dat dit de eerste keer is dat een Europese rechter deze maatstaf hanteert is niet verwonderlijk. De uitspraak van het Europese Hof van Justitie (“HvJ”), die als grondslag dient voor de Duitse rechter, is nog jong. Deze uitspraak, antwoord op prejudiciële vragen gesteld door de Hoge Raad, stelde dat het linken naar inbreuk makende content niet zelf inbreuk makend is, als de plaatser dit zonder winstoogmerk doet, en niet weet dat de publicatie illegaal is. Anders gezegd, bij linken mét winstoogmerk wordt de kennis van het illegale karakter vermoed.
Wat al verwacht werd, wordt nu bevestigd: sites met winstoogmerk (heeft de SOLV-site winstoogmerk?) moeten actief onderzoeken of de sites waar ze naar verwijzen geen inbreuken plegen op de auteursrechten van anderen. Is dit wel het geval, dan zijn ook de verwijzende sites schuldig aan een inbreuk.
Ook volgens Europarlementariër Julia Reda (Europese Piratenpartij) geeft deze zaak een eerste indicatie van de consequenties die de Geenstijl/Sanoma uitspraak zal hebben voor de toekomst van het internet, vooral door de uitbreiding die de Duitse rechter feitelijk stelt in de aard van het linken: “The Hamburg court took a very drastic interpretation of this already problematic ruling and decided that even if a link does not serve a commercial purpose in itself, but is posted on a commercial website, the linking party is liable for a copyright infringement on the website it links to.”
Dit is feitelijk het argument dat Micha eerder op dit blog stelde: hoe kan iemand in hemelsnaam goed genoeg checken of de pagina’s waarnaar verwezen wordt niet inbreuk makende content ergens op de website hebben staan? Deze uitspraken bemoeilijken het linken naar andere pagina’s en laat daar nou net de aard van het internet in gelegen zijn: het doorlinken naar andere pagina’s.
Resumerend: de kogel is door de kerk: nationale rechters zijn begonnen met toepassen van de Geenstijl/Sanoma-uitspraak. Het hele internet houdt zijn hart vast en kijkt met argusogen naar de nationale rechters in Europa. Misschien moeten wij ook maar stoppen met bloggen, gezien het aantal links in dit blogje bijvoorbeeld…
(Met dank aan Remi van Mansfeld)
